Hafez Rasi - M.Sc Graduate of Food Science and Technology, Sarab Branch, Islamic Azad University, Sarab, Iran
MohammadReza AfsharMogaddam - Assistant Professor of Pharmaceutical Analysis Research Center, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, IranandAssistant Professor of Food and Drug Safety Research Center, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
Jalil Khandaghi - Assistant Professor of Department of Food Science and Technology, Sarab Branch, Islamic Azad University, Sarab, Iran

استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک ها در صنعت پرورش دام سبب تجمع باقیمانده های آنتی بیوتیکی در محصولات دامی مختلف مانند گوشت و شیر خواهد شد. مصرف مواد غذایی حاوی آنتی بیوتیک ها مشکلاتی مانند افزایش مقاومت های آنتی بیوتیکی را به دنبال دارد، ضمن اینکه تجمع آن ها در بدن می تواند منجر به جهش زایی و ایجاد انواع سرطان ها، آسیب های کبدی و سقط جنین شود. به همین دلیل پایش باقیمانده آنتی بیوتیک ها بخصوص در محصولات غذایی پرمصرف و سودمند مانند شیر و لبنیات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این کار پژوهشی روش میکرواستخراج فاز جامد پخشی برای استخراج آنتی بیوتیک های تتراسایکلین، اکسی تتراسایکلین، کلرتتراسایکلین و داکسی سایکلین از ۵۰ نمونه شیر و اندازه گیری کمی آنها به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا توسعه داده شد. برای این منظور اثر پارامترهای مختلف موثر در کارایی استخراج مانند حجم عامل رسوب دهنده، نوع و مقدار جاذب، قدرت یونی، زمان و دبی دمیدن هوا، نوع و حجم سورفاکتانت و نوع و حجم حلال شوینده بهینه سازی شد. نتایج تحقیق نشان داد که همه نمونه های شیر دارای باقیمانده تتراسایکلین بوده و مقدار آن در محدوده ۱۴۶ تا ۳۱۹ نانوگرم در میلی لیتر متغیراست. دیگر آنتی بیوتیک های مورد مطالعه در نمونه ها یافت نشد. از مزایای روش استخراج پیشنهادی می توان به قدرت جداسازی بالا و امکان آنالیز مخلوط آنالیت ها با حساسیت بالا اشاره کرد به طوریکه تحت شرایط بهینه، کارایی روش پیشنهادی ۹۱-۸۰ درصد و حدود تشخیص در محدوده ی ۰.۳۳-۰.۱۷ نانوگرم در میلی لیتر و محدوده ی خطی روش در گستره ی ۰.۶۳-۲۰۰۰ نانوگرم در میلی لیتر بدست آمدند.

tetracycline, milk, dispersive solid-phase micro-extraction, HPLC, تتراسایکلین, شیر, میکرواستخراج فاز جامد پخشی, کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا