Mina Emamiyan - Department of Food Science and Technology, Yasooj Branch, Islamic Azad University, Yasooj, Iran
رادی Radi - Department of Food Science and Technology, Yasooj Branch, Islamic Azad University, Yasooj, Iran
Sedigheh Amiri - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
Hamidreza Akhavan - Department of Food Science and Technology, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

سبوس، محصول جانبی فرایند آسیاب گندم، دارای ترکیبات مختلف از جمله پنتوزان ها می باشد که این ترکیب می تواند برای افزایش خواص سلامت بخش و عملکردی محصولات غذایی کاربردهای صنعتی پیدا کند. در این تحقیق ابتدا بازدهی استخراج پنتوزان از سبوس گندم با استفاده از آب داغ ۸۰ درجه سلسیوس، هیدروکسید سدیم ۰.۰۱ میلی مولار و پراکسید هیدروژن قلیایی ۲ درصد به عنوان روش های مرسوم استخراج بررسی گردید. سپس، تاثیر پیش تیمارهایی از قبیل آنزیم سلولاز، فراصوت، اتوکلاو و مایکروویو در حضور هیدروکسید سدیم و آب بر افزایش بازدهی استخراج مطالعه شد. در نهایت به منظور افزایش بازده استخراج پنتوزان ها، تیمارهای مراحل قبل با بالاترین درجه استخراج (فراصوت، آنزیم سلولاز، آب داغ، هیدروکسید سدیم و پراکسید هیدروژن) به صورت تیمارهای ترکیبی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که خلوص پنتوزان های استخراج شده با هیدروکسید سدیم به صورت معنی داری بیشتر از آب داغ و پراکسید هیدروژن بود (p< ۰.۰۵). همچنین، از میان پیش تیمارهای آنزیم سلولاز، امواج فراصوت، اتوکلاو و مایکروویو در حضور آب یا هیدروکسید سدیم، بیشترین میزان بازده استخراج پنتوزان ها به ترتیب در تیمار ترکیبی آنزیم+هیدروکسید سدیم و فراصوت+هیدروکسید سدیم مشاهده شد. تیمار ترکیبی آب داغ ۸۰ درجه سلسیوس، آنزیم سلولاز ۰.۱ درصد و توان فراصوت ۵۶۰ وات به مدت ۲ دقیقه و تیمار ترکیبی آب داغ ۸۰ درجه سلسیوس و پراکسید هیدروژن ۴ درصد با pH=۱۱.۵ به ترتیب به عنوان بهترین عوامل ترکیبی در افرایش بازده استخراج و خلوص پنتوزان از سبوس گندم شناخته شدند.

Extraction optimization, Cellulase enzyme, Ultrasound, Autoclave, Microwave, Pentosan, Extraction yield, Cellulase enzyme, Ultrasound, Autoclave, بهینه سازی استخراج, آنزیم سلولاز, امواج فراصوت, اتوکلاو, امواج مایکروویو, پنتوزان, بازده استخراج, آنزیم سلولاز, فراصوت, اتوکلاو