صدیقه اشتری - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران
عادل غدیری - بخش تحقیقات اصلاح بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران

به منظور ارزیابی تحمل سه رقم کوشا، غفار و صدری نسبت به کنه تارتن دو لکه ای آزمایشی به مدت یک سال در دو منطقه اراک و خمین به روش رایج منطقه و در شرایط زارع انجام شد. مساحت کشت شده هر تیمار ۳۰۰۰ متر مربع بود. هزار متر مربع از قطعه سه هزارمتری به عنوان شاهد (بدون سم پاشی) در نظر گرفته شد. به منظور ارزیابی تحمل ارقام نسبت به کنه، نمونه برداری یک روز قبل از سم پاشی و همچنین ۷ و ۱۴ روز پس از سم پاشی تیمارها (ارقام کوشا، غفار و صدری) انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که درصد مرگ و میر کنه تارتن دو لکه ای توسط کنه کش فن پیروکسیمیت (اورتوس) در دو منطقه اراک و خمین در نوبت های ۷ و ۱۴ روز بعد از سم پاشی روی رقم غفار ۵۶/۸۶ ، ۱۵/۸۵ و ۵۹/۸۳ ، ۵۷/۸۱ درصد و روی ارقام کوشا ۴۳/۷۴، ۹۶/۷۳و ۶۴/۷۲، ۲۷/۷۱درصد و صدری ۷۶/۶۳ ، ۱۹/۶۳ و ۷۵/۶۱ ، ۰۹/۶۰ درصد بود. در هر دو منطقه بیشترین خسارت را رقم صدری و کمترین آن را رقم غفار داشت. رقم غفار تعداد سم پاشی کمتری نسبت به ارقام کوشا و صدری نیاز داشت. کنه تارتن دو لکه ای با یکبار سم پاشی روی رقم غفار کنترل شد در حالی که ارقام کوشا و صدری دوبار تا پایان فصل سم پاشی شدند. بیشترین عملکرد در منطقه اراک و خمین به ترتیب به میزان ۳۷۵۰ و ۳۷۲۵ کیلوگرم در هکتار در رقم غفار و کمترین آن به ترتیب به میزان ۳/۳۴۵۸ و ۸۰/۳۴۲۶ کیلوگرم در هکتار در رقم صدری مشاهده شد. از طرفی کمترین درصد کاهش عملکرد نسبت به شاهد در منطقه اراک و خمین به ترتیب به میزان ۴و۶ درصد در رقم غفار و بیشترین درصد کاهش عملکرد نسبت به شاهد به ترتیب در دو منطقه به میزان۱۶و۲۰ درصد در رقم صدری مشاهده گردید. بنابراین با توجه به درصد مرگ و میر کنه ها در اثر سم پاشی، مقیاس خسارت و همچنین درصد کاهش عملکرد می توان چنین نتیجه گرفت که کشت ارقام غفار و کوشا نسبت به صدری در هر دو منطقه اولویت دارد.

مدیریت, تعداد سمپاشی, اراک و خمین