Saeideh Ahmadifar - Tarbiat Modares University
syed Mohsen Hosseini - Tarbiat Modares University
Ebrahim Mohammadi Goltapeh - Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
Akbar Jahedi - Tarbiat Modares University

احمدی­ فر س، حسینی س م، محمدی­ گل­ تپه ا، جاهدی ا (۱۳۹۸) روش بهینه تولید زیست توده میسلیومی Ganoderma lucidum در ملاس نیشکر. دانش بیماری شناسی گیاهی ۹(۱): ۱۴-۱DOI: ۱۰.۲۹۸۲/PPS.۹.۱.۱. مقدمه: قارچ دارویی Ganoderma lucidum به­ عنوان یکی از موثرترین محصول­های طب­ سنتی در شرق آسیا شناخته شده­ است. بدنه بازیدیوکارپ، میسلیوم و اسپور این قارچ حاوی حدود ۴۰۰ ترکیب مختلف زیست فعال به­ همراه پلی­ ساکاریدها، پپتیدوگلیکان­ها و تری­ترپن­ها، به عنوان گروه­های موثر با ارزش دارویی می­باشند. برای تولید مقیاس بزرگی از زیست­ توده این قارچ حاوی پل ی­ساکاریدهای ضد تومور و سرطان، کشت غوطه ­ور آن یکی از موثق­ترین فن­آوری­ها است. با توجه به اینکه رشد میسلیوم قارچ با عوامل محیطی مختلف مانند pH، دما و مواد مغذی در دسترس آن ارتباط دارد، هدف از این پژوهش تعیین تاثیر pH، دما، غلظت­های مختلف منبع کربن و نیتروژن بر رشد زیست توده قارچ در محیط ملاس نیشکر بود. مواد و روش­ها: بخش اول پژوهش به شناسایی ریختی و مولکولی جدایه ایرانی G. lucidum اختصاص داده شد. سپس تاثیر منبع­های کربن آرابینوز، مالتوز، سلولاز و زایلوز با غلظت­های ۰/۱، ۰/۲ و ۰/۳ درصد، منبع­های نیتروژن عصاره مخمر، MgSo۴.۷H۲O، پپتون وK۲Hpo۴ با غلظت­های ۰/۲، ۰/۳ و ۰/۴ درصد، اثر pH ۴، ۴/۵، ۵، ۵/۵، دماهای ۲۵، ۲۸ و ۳۲ درجه سلسیوس و تعداد ۲ ، ۳ یا ۴ قرص به قطر  mm۲۵ زادمایه، بر تولید زیست توده میسلیومی G. lucidum در ملاس نیشکر، در آزمایش­های در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار در شرایط آزمایشگاهی مطالعه شدند. یافته ­ها: مقایسه میانگین وزن خشک میسلیوم تولیدی در تیمارهای مختلف این آزمایش نشان داد که بین تیمارهای مختلف در سطح احتمال ۵درصد اختلاف معنی­ داری وجود دارد. بیشترین توده میسلیومی قارچ با منبع نیتروژن پپتون با غلظت ۳/۰درصد،  منبع کربن مالتوز با غلظت ۲/۰درصد ، pH=۵ ، دمای ۲۸ درجه سلسیوس و افزودن ۳ قرص به قطر ۵mm۲  زادمایه قارچ در محیط مایع ملاس نیشکر بدست آمد. نتیجه­ گیری: ملاس نیشکر می­تواند به­ عنوان یک محیط ارزان و مقرون­ به­ صرفه برای تولید زیست ­توده G. lucodum مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش برای نخستین بار نشان داد، که می­توان با افزودن پپتون با غلظت ۰/۳ درصد ، مالتوز با غلظت ۰/۲ درصد، به ملاس نیشکر، با ۳ قرص به قطر ۵mm۲ زادمایه، در pH=۵  و دمای ۲۸ درجه سلسیوس بیشترین زیست توده این قارچ دارویی را تولید کرد.

Peptone, Immersed cultivation, Maltose, Sugarcane molasses, Ganoderma, پپتون, کشت غوطه ور, مالتوز, ملاس نیشکر, Ganoderma