Maryam Abbasi - University of Guilan
Nader Shabanipour - University of Guilan

تحقیق حاضر ساختار شبکیه ماهی سفید دریای خزر و واکنش این ماهی در برابر تغییر نور محیطی را در مرحله بلوغ بررسی می­کند. ماهی سفید دریای خزر(Rutilus frisii subsp. kutum) از جمله ماهیان آنادرموس و بومی دریای خزر و از جمله ماهیان همه چیز خوار است. نمونه ­های بالغ از مرکز تکثیر و پرورش ماهیان استخوانی شهید انصاری شهر رشت تهیه شدند و به­ منظور سازش به شرایط روشنایی و تاریکی به مدت نیم ساعت در تاریکی مطلق و روشنایی روز قرار گرفتند. سپس شبکیه چشم جهت مطالعه بافت شناسی با میکروسکوپ نوری و الکترونی جداسازی و آماده شدند. برای آگاهی از ساختار و انواع سلول ­ها و لایه­ های شبکیه مقاطع طولی و جهت مشخص کردن آرایش سلول­ های مخروطی شبکیه مقاطع عرضی از شبکیه تهیه شد. ده لایه سلولی در شبکیه ماهی سفید مشاهده  شد. در لایه سلول­های گیرنده نوری علاوه بر سلول­ های استوانه ­ای، سلول­ های مخروطی منفرد کوتاه دیده شد. در مقاطع عرضی آرایش و الگوی مشخصی از ترتیب و قرار گرفتن سلول­های مخروطی به ­دست نیامد در بررسی واکنش رتینوموتور در ماهی سفید مشخص شد که شبکیه این ماهی به تغییر شرایط نوری پاسخ می­ دهد. نتایج پاسخ رتینوموتور و شاخص رنگدانه­ای  قابل ملاحظه حاکی از اتکای جانور بر دید استوانه ­ای در نور اندک است. از طرف دیگر تغییر میوئید سلول­ های مخروطی نشان­ دهنده قابلیت دید نگی در ماهی سفید نیز هست.

cell arrangement, fish, histology, response to light, SEM, بافت شناسی, پاسخ به نور, ترتیب سلولی, ماهی, میکروسکوپ الکترونی