Khadijeh Bagheri - Zanjan University
Samira Shahbazi - Atomic Energy Organization of Iran
Hamed Askari - Atomic Energy Organization of Iran
Shide Mojerlou - Sharoud industrial University
Farangis Amirlou - Zanjan Univeristy

گونه ­های سرده Trichoderma ازنظرتولید سلولاز با فعالیت آنزیمی بالا بسیار شناخته شده هستند. با وجود تولید آنزیم های سلولازی متنوع در قارچ تریکودرما، به ­علت عمل­کرد آنزیمی پائین و هزینه زیاد تولید، استفاده از آنزی­م های سلولازی آنها در تبدیل زیستی پسماندهای سلولزی چندان موفقیت آمیز نبوده است. تحقیق حاضر با هدف دست­یابی به جدایه های موتانتی از گونه Trichodera viride با توان تولید بیشتر آنزیم سلولاز با استفاده از القای جهش با پرتو گاما انجام گرفته است. سوسپانسیون اسپور قارچ در اپتیمم دوز ۲۵۰ گری تحت پرتوتابی با گاما قرار گرفت. اسپورهای جوانه ­زده به ­منظور بررسی پایداری پنج ­بار واکشت شدند و از بین آنها جدایه های موتانت با قابلیت اسپورزایی بهتر انتخاب شدند. فعالیت سلولازی با استفاده از سوبستراهای سلولزی کاغذ صافی واتمن شماره یک، کربوکسی متیل سلولز، آویسل، سلولز باکتریایی و سلولز کلوئیدی و براساس دستورالعمل IUPAC سنجیده شد. پروفایل پروتئین های سلولازی جدایه های موتانت با آزمون SDS-PAGE بررسی شد. بیشترین فعالیت سلولاز کل و فعالیت آنزیم آویسلاز به ­ترتیب با  ۴۳/۹۲ و ۴۰/۷۴ U/mg در جدایه موتانت M۲۱ و بیشترین فعالیت اندوگلوکانازی در جدایه موتانت M۱۸ مشاهده شد. به­ طور کلی کاربرد اشعه گاما در ۳۸ درصد از جدایه­ های جهش یافته به افزایش معنی دار در فعالیت سلولازی منجر شد. همچنین، از این روش به ­منزله روشی ساده و کارآمد برای دست­یابی به جدایه­ های موتانتی می­ توان استفاده کرد که­ توانایی تولید مقادیر بالای آنزیم و دیگر متابولیت ­های میکروبی را داشته باشند.

carboxy methyl cellulose, cellulose, electrophoresis, irradiation, mutation, الکتروفورز, پرتوتابی, سلولز, کربوکسی متیل سلولز