زهرا جوانخواه گل خطمی - دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی، مشهد، ایران

یکی از موضوعات جالب توجه در پژوهش های اجتماعی، موفقیت تحصیلی است، سطوح بالای خودکارآمدی تحصیلی منجر به میانگین نمرات بالاتر و پایداری برای تکمیل تکالیف می شود. خودکارامدی تحصیلی به تجارب موفقیت آمیز دانش آموزان در رویارویی با موانع و مشکلات تحصیلی و پشت سر گذاشتن آنها گفته می شود بین خودکارآمدی با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبتی وجود دارد. در پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی بررسی می شود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع دبستان پایه پنجم در سال تحصیلی۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود که با روش تصادفی چندمرحله ای تعداد ۲۰ دانش آموز وارد نمونه شدند. ابزار پژوهش حاضر در نتایج نشان داد، خودکارآمدی تحصیلی با سرزندگی تحصیلی رابطه مثبت دارد و بر آن تاثیر می گذارد. همچنین خودکارآمدی تحصیلی با نیازهای روانشناختی پایه رابطه مثبت دارد و بر آن تاثیر می گذارد. نتایج آزمون معنی داری اثرات غیرمستقیم نشان داد که سهم میانجی گرانه متغیر نیازهای روانشناختی پایه در راستای رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی (۰۰۵/۰p=) معنی دار است؛ به این صورت که متغیر نیازهای روانشناختی پایه در رابطه باخودکارآمدی تحصیلی نقش واسطه ای ایفا می کند. بنابراین مدل فوق مورد تایید قرار می گیرد.

خودکارامدی، پیشرفت تحصیلی، روانشناختی.