طیب مرادی - Master of Environmental Science, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
محمد هادی ابوالحسنی - Assistant Professor, Department of Environment, Waste and wastewater Research Center, Isfahan Branch, Isfahan, Iran

مقدمه: امروزه مسئله مواد زائد جامد شهری یا پسماند شهری یکی ازمسایل و مشکلات جدی در کل شهرهای دنیا است. کمپوست کارخانه ­های بازیافت از زمان تولید و رسیدن تا مرحله فروش و مصرف آن مدت زمان قابل توجهی نگهداری می­شود. در این پژوهش بررسی اثر سن کمپوست بر کیفیت آن در کارخانه کمپوست سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان انجام شد. روش کار: جهت انجام این پژوهش یک توده کمپوست به وزن حدودا ۳۰۰ تن از کمپوست تازه تولید شده و آماده شده برای فروش در محل خاصی از کارخانه بصورت جدا نگهداری شد و در زمان­ های صفر، چهار و نه هفته انجام شد. در کمپوست­ها فاکتورهای آمونیاک، نیترات، آمونیوم، فسفر، پتاسیم، نیتروژن کل، نیتروژن معدنی، نیتروژن آلی، سدیم، کلسیم، منیزیم، کربن، چگالی، EC، pH، اکسیژن خواهی شیمیایی و نسبت کربن به نیتروژن در هر مقطع زمانی با سه تکرار آزمایش صورت گرفت. یافته­ ها: نتایج این تحقیق نشان داد فاکتورهای آمونیاک، نیترات، آمونیوم، نیتروژن کل، نیتروژن معدنی، نیتروژن آلی، EC، pH، رطوبت، چگالی و نسبت کربن به نیتروژن در کمپوست اولیه به ترتیب ۱۸۰۰، ۵۸/۳۵، ۲۸/۲۳۱۴، ۱۴۰۰۰، ۲۴۰۰، ۱۱۶۰۰، ۱۴۵/۷، ۲۴۵/۷، ۸۵/۶، ۲۸۶ و ۵۴/۱۲ بود و در نهایت در هفته نهم ۱۴۵/۸۷۳، ۳۲۵/۸۱، ۶۱/۱۱۲۲، ۶۳/۱۵۰۶۵، ۶۳/۱۲۱۵، ۱۳۸۵۰، ۷۱/۵، ۳۵/۷، ۰۰۵/۵، ۵/۲۷۹ و ۰۴/۲۲ شد که میزان آمونیاک، آمونیوم فسفر، نیتروژن معدنی، EC، رطوبت و چگالی با اختلاف معنی ­داری کاهش پیدا کرد و بقیه فاکتورها با اختلاف معنی­ داری افزایش یافت. نتایج فسفر نیز با یکدیگر اختلاف معنی­ داری نداشتند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد فاکتورهای آمونیاک، آمونیوم، فسفر، نیتروژن کل، نیتروژن معدنی، نیتروژن آلی، EC و COD در شیرابه در هفته صفر ۲۶/۲۴۴، ۰۵/۳۱۴، ۷۳/۲۹۸، ۶/۱۱۵۳، ۳۶/۳۲۵، ۲/۶۲۸۹، ۰۸۸/۳۷ و ۲۴/۳۶۳۵ بود و در هفته نهم به ترتیب ۳۶/۱۱۰، ۸۹/۱۴۱، ۴۳/۲۸۵، ۳۶۶، ۹۸/۱۴۸، ۲۱۷، ۷۲۸/۱۵ و ۷۶/۵۷۳۳ شد که میزان پارامترهای آمونیاک، نیترات، آمونیوم، نیتروژن کل، نیتروژن معدنی، نیتروژن آلی و EC با اختلاف معنی­ داری کاهش یافت ولی میزان COD با اختلاف معنی­داری افزایش یافت و نتایج فسفر و نیترات با یکدیگر اختلاف معنی­ داری نداشتند. نتیجه­ گیری: در نهایت می­ توان نتیجه گرفت که کیفیت کمپوست با گذشت زمان کاهش می­ یابد و هرچه از مدت زمان تولید کمپوست بگذرد به­ صورت کلی عناصر غذایی مورد مصرف گیاهان در کمپوست کاهش می­ یابد.

Compost, Leachate, Increase the age of compost, Effective parameters in compost quality, کمپوست, شیرابه, افزایش سن کمپوست, پارامترهای تاثیرگذار در کیفیت کمپوست