سعید قنبری آزاد پاشاکی - . Former MSc Student, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
مهدی خجسته پور - Associate Professor, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
محمدعلی ابراهیمی نیک - . Assistant Professor, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
عباس روحانی - . Assistant Professor, Department of Biosystems Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

زمینه و هدف: در سال های اخیر، مدیریت و دفع مواد زائد شهری به یک مشکل جهانی و از مهمترین دغدغه های زیست محیطی تبدیل شده است. دفن زباله­ها منجر­ به تولید زیادی از شیرابه می گردد. فرایند تجزیه بیولوژیک یک راه حل بالقوه و مقرون به صرفه برای تصفیه شیرابه دفن­گاه های زباله شهری به­ شمار می رود. هدف این پژوهش، بررسی تصفیه پذیری شیرابه زباله شهری با استفاده از بیوراکتور دو مرحله ای بی هوازی در مقیاس پایلوت بوده است. مواد و روش­ها: آزمایشات در دو راکتور بی هوازی اختلاط کامل به حجم مفید ۱۰ و ۳۰ لیتر با دبی ثابت ۲ لیتر در روز، زمان ماند هیدرولیک ۵ و ۱۵ روز و تحت شرایط دمایی مزوفیلیک انجام شد. پس از دوره شروع، میزان بارگذاری آلی از ۰۷/۰ تا kgCOD/m۳.day ۶۵/۲ افزایش یافت. خروجی اولین راکتور بی هوازی وارد راکتور دوم می شد. آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی بر مبنای روش های استاندارد آب و فاضلاب آمریکا انجام گردید. یافته­ها: نتایج آزمایش ها نشان داد که مناسب ترین بارگذاری kgCOD/m۳.day ۰۵/۲ می­باشد که در آن راندمان حذف COD راکتور اول، دوم و کل سیستم (مجموع دو مرحله ای اختلاط کامل) به ترتیب ۸۰، ۱/۶۵ و ۹۳% بدست آمد. راندمان حذف BOD در کل سیستم نیز برابر ۹۲% حاصل شد. با این حال نیتروژن آمونیاکی و قلیائیت در راکتور بی­هوازی دو مرحله­ای به ترتیب ۳۹ و ۹/۱۴% افزایش یافت. حداکثر درصد متان در راکتورهای اول و دوم به ترتیب ۷۶ و ۸۰% بود. نتیجه­گیری: از فرایند دو مرحله ای بی هوازی می توان به عنوان فرایندی موثر برای بهبود تخریب پذیری و همچنین حذف مواد آلاینده آلی استفاده کرد.

Biogas, Biological method, Leachate treatment, Two-stage digestion, تصفیه شیرابه, هضم دو مرحله ای, روش بیولوژیک, بیوگاز