زهرا رحمانی - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
علیرضا رحمانی - Research Center for Health Sciences, Hamadan University of medical sciences, Hamadan, Iran
یوسف پورعشق - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran

زمینه و هدف: یون آمونیوم از طریق صنایع، فاضلاب خانگی و فاضلاب کشاورزی وارد آب های پذیرنده می گردد. یون آمونیوم سمی بوده و می تواند باعث کاهش در میزان اکسیژن محلول در آب شده و زندگی آبزیان را به خطر بیندازد. یکی از روش های رایج به منظور حذف یون آمونیوم از آب و فاضلاب، تبادل یونی و جذب این یون توسط زئولیت می باشد. هدف از این پژوهش، دستیابی به راندمان حذف آمونیوم با استفاده از کائولین، زئولیت سنتز شده از کائولین و زئولیت مگنت شده از محیط های آبی می باشد. مواد و روش ها: در مطالعه حاضر، آزمایشات در شرایط مختلف از دز جاذب کائولین و زئولیت سنتز شده از کائولین (g/L ۲ ،۵/۱، ۱، ۵/۰)، در محلول های آبی حاوی غلظت های مختلفی از آمونیوم ( mg/L۲۰-۱)، در زمان های تماس مختلف (۲۴۰-۱۰ دقیقه) و در مقدار های متفاوتی از pH (۱۱، ۹، ۷، ۵، ۳) مورد بهره برداری قرار گرفته است.  ویژگی های شیمیایی زئولیت سنتز شده از کائولین نیز با استفاده از آزمون SEM، XRD و FTIR مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها: بیشترین میزان جذب آمونیوم در میزان pH برابر با ۷ و زمان ۲۴۰ دقیقه بوده است و با افزایش در غلظت اولیه آمونیوم، ظرفیت جذب افزایش یافت. البته با افزایش دز جاذب، راندمان حذف آمونیوم کاهش یافت. دز بهینه برای کائولین  g/L ۲ و برای زئولیت سنتز شده g/L ۵/۱ بوده است. داده های حاصل، به منظور محاسبه ایزوترم، نشان داد که ایزوترم فروندلیچ بیشترین همخوانی را داشته است. جذب آمونیوم بر روی کائولین، زئولیت سنتز شده از کائولین و زئولیت مگنت شده از سینتیک درجه دوم کاذب پیروی می کند. نتیجه گیری: این مطالعه اثبات می کند که جذب آمونیوم بر روی کائولین، زئولیت سنتز شده از کائولین و زئولیت مگنت شده یک روش ارزان قیمت با راندمان بالا در حذف آمونیوم می باشد.

Ammonium ion, Synthesized zeolite, Kaolin, Magnetic zeolite., یون آمونیوم, زئولیت سنتز شده, کائولین, زئولیت مگنت شده