فریبا هدایت زاده - Ph.D. candidate of Environment, Faculty of Natural Resources & Environment, Malayer University, Malayer, Iran
علیرضا ایلدرمی - Associate Professor, Department of Watershed Management, Faculty of Natural Resources & Environment, Malayer University, Malayer, Iran
نسرین حسن زاده - Assistant Professor, Environmental Science Department, Faculty of Natural Resources & Environment, Malayer University, Malayer, Iran

زمینه و هدف: وضعیت نامطلوب کیفیت هوا یکی از مهم­ترین مشکلات محیط­زیستی است که بسیاری از شهرهای دنیا را به چالش کشیده است. در مطالعه حاضر با توجه به اهمیت ذرات معلق به عنوان یکی از مهم­ترین آلاینده­های اتمسفر شهر اهواز، هدف اصلی ارزیابی وضعیت کیفیت هوای این شهر از نظر ذرات معلق (PM۱۰ و PM۲.۵) در سال­های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ است. مواد و روش­ها: ابتدا داده­های مربوط به دو آلاینده از شبکه کنترل کیفیت هوای اهواز تهیه شد. برای بررسی وضعیت ذرات معلق و نیز تعیین سهم هر کدام از آلاینده­ ها در افت کیفیت هوا و نیز تعیین آلاینده مسئول از روش­ های USEPA-AQI و IND-AQI و نیز فاکتور بیشینه استفاده شد. یافته­ ها: میانگین غلظت سالانه برای PM۱۰ و PM۲.۵ به ترتیبµg/m۳  ۳۵/۱۶۵ و µg/m۳ ۲۶/۵۸ مشاهده شد. براساس نتایج شاخص کیفیت هوای اهواز در این دوره براساس غلظت آلاینده PM۱۰، ۲۷ روز و براساس غلظت آلاینده PM۲.۵ در کل روزها وضعیت ناسالم بوده است. مقایسه غلظت فصلی آلاینده ­ها با استاندارد NAAQS نشان داد که دو آلاینده در تمام فصول از حد مجاز NAAQS بیشتر است. طبقه ­بندی کیفی هوا براساس IND-AQI نشان داد در تمام فصول کیفیت هوا در سطح ضعیف بوده است که براساس USEPA-AQI این وضعیت هوای اهواز کیفیت هوای ناسالم و ناسالم برای گروه­ های حساس را ایجاد کرده است. مقایسه دو روش نشان داد که IND-AQI در منطقه ۹۰/۲۷۳ و آلاینده شاخص PM۱۰ است ولی براساس USEPA-AQI، آلاینده شاخص PM۲.۵ با مقدار AQI ۹۳/۱۳۶ بود. فاکتور EF نیز تایید کننده نتایج روش IND-AQI بود و نشان داد که آلاینده مسئول در کاهش کیفیت هوا به وضعیت ضعیف و بحرانی در این دو سال، آلاینده PM۱۰ است. نتیجه ­گیری: بنابراین براساس یافته­ ها نظارت و پایش مستمر کیفیت هوا به ویژه از نظر آلاینده PM۱۰ یکی از استراتژی­ های اصلی برای کنترل آلودگی هوا در این شهر است.

Particulate Matter (PM۲.۵ and PM۱۰), Air Quality Index, Exceedance factor, Ahvaz city, ذرات معلق (PM۱۰ و PM۲.۵), شاخص کیفیت هوا, فاکتور بیشینه, شهر اهواز