سکینه ملایی توانی - MSc of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Alborz University of Medical Sciences, Karaj, Iran.
سمیه نوبری - BS of Environmental health, Health Department of Alborz University of Medical Sciences, Karaj, Iran
رخساره قاسمی - BS of Environmental health, Health Department of Alborz University of Medical Sciences, Karaj, Iran
سجاد مظلومی - Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Ilam University of Medical Sciences, Ilam, Iran

زمینه و هدف: امروزه فناوری پردازش مواد غذایی برای افزایش ماندگاری یا بهتر نمودن ظاهر، ترکیب، بافت، طعم، رنگ، بو و ارزش غذا رو به سوی استفاده از افزودنی­های مواد غذایی آورده است. افزایش فراوان استفاده از رنگ های مصنوعی و مواد افزودنی علاوه تحریک اشتها و خوش طعمی غذا و بهبود شکل ظاهری آن و پنهان کردن نواقص ماده غذایی، ممکن است منجر به اثرات جانبی خطرناک احتمالی در مصرف کنندگان ­گردد. لذا هدف این مطالعه، بررسی کیفیت و فراوانی رنگ های مصنوعی مصرفی و غیرمجاز در مواد غذایی عرضه شده در شهرستان نظرآباد می­باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، شیرینی­های خشک، جوجه کباب خام و سس جوجه کباب در قنادی­ها، رستوران­ها و اغذیه فروشی ها شهرستان نظرآباد ازنظر مقدار رنگ مصنوعی موردمطالعه گرفت. تعداد ۲۵ نمونه از واحدهای موجود به صورت تصادفی بر اساس بیشترین احتمال وقوع نمونه­گیری شد و به آزمایشگاه مواد غذایی انتقال یافت پس از استخراج رنگ احتمالی، مقدار رنگ موجود در نمونه ها با روش کروماتوگرافی مورد شناسایی قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده ۸۸ درصد نمونه ها حاوی رنگ های مصنوعی غیرمجاز و ۱۲درصد نمونه­ها حاوی رنگ های مصنوعی مجاز بودند. از این میزان ۵۸/۹۲ درصد از نمونه­های شیرینی­های خشک و۸۱/۸۱ درصد از نمونه­های جوجه کباب خام و سس جوجه کباب از رنگ های مصنوعی غیرمجاز استفاده کرده بودند. و ۱۴/۷ درصد از نمونه­های شیرینی­های خشک و ۱۸/۱۸ درصد از نمونه­های جوجه کباب خام و سس جوجه کباب از رنگ های مصنوعی مجاز استفاده کردند. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که فراوانی استفاده از رنگ های مصرفی مصنوعی، می تواند ناشی از ضعف دانش بهداشتی و ایمنی فروشندگان مواد غذایی، قیمت پایین این رنگ های و دسترسی آسان می­باشد.

Chromatography Method, Coloring Agents, Food Additives, روش کروماتوگرافی, عوامل رنگ زا, افزودنی های خوراکی