ادریس حسین زاده - باشگاه پژوهشگران و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران
بهاره میرزاهدایت - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران
صدیقه کریم پور روشن - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران

زمینه و هدف: ارزیابی اثرات بهداشتی برای شناسایی فعالیت­ها و سیاست­هایی است که اثرات قابل توجهی بر سلامت دارد که علاوه بر طرح­های بزرگ می­تواند حیطه­های مختلفی را در  برگیرد. هدف پژوهش حاضر گردآوری HIA های انجام یافته در ایران است تا جایگاه و مسیری که HIA از ابتدا تا کنون طی کرده را ترسیم کند. مواد و روش­ها: این کار یک مرور سیستماتیک است و تمامی اطلاعات از پایگاه­های علمی گردآوری شده است. هردو پایگاه فارسی و انگلیسی پوشش داده شده و هریک از یافته­ها مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج: تعداد کل یافته­ها ۱۸۱بود که موارد مرتبط به ۹۵ یافته رسید و در حیطه­های آلودگی هوا، موارد شغلی، پتروشیمی، آلودگی صوتی، موضوعات شهری، سلامت، اصول HIA و سایر حوزه­ها تعداد یافته­ها به ترتیب ۴۸، ۷، ۲، ۲، ۹، ۳، ۱۴و۱۰ بود. نتیجه گیری: با وجود الزام HIA برای طرح­های بزرگ توسعه­ای و با ملاحظه موضوعات و حیطه­هایی که HIA در ایران برای آن­ها انجام شده­است می­توان دریافت که در برخی حیطه­ها نیاز به ارزیابی اثرات بر سلامت وجود دارد مانند مسئله آلودگی هوا و مسائل شهری، چراکه بر افراد زیادی تاثیرگذار خواهد بود. انجام چنین ارزیابی­هایی قبل از ابلاغ استاندارد ملی پیوست سلامت نشان دهنده همین مطلب است. بنابراین از سیاست­گذاران و تصمیم گیرندگان در حوزه سلامت این انتظار می­رود تا به این نگرانی­ها پاسخ داده و در کنار ارزیابی طرح­های ملی به  انجام HIA در سایر حوزه­ها نیز توجه نشان داده تا پژوهش­های این حوزه از قالب مقالاتی مکتوب به طرح­های عملیاتی درآید و به ارتقای هرچه بیشتر سلامت در  جامعه بیانجامد.

Health Impact Assessment, Development Plans, Iran, Systematic Review, ارزیابی اثرات بهداشتی, طرح های توسعه, ایران, مرور سیستماتیک