محسن نادری اشکفتکی - MSc. Student in Water Resources, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran
رسول میرعباسی نجف آبادی - Ph.D. in Water Resources, Associate Professor of Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran.
محمدعلی نصر اصفهانی - Ph.D. in Meteorology, Assistant Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran.
روح الله فتاحی نافچی - Ph.D. in Hydraulics and Water Resources, Professor of Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran.

زمینه و هدف: امروزه با توجه به محدود بودن منابع آب زیرزمینی و افزایش روزافزون جمعیت و رشد کشاورزی و صنایع، بهره­برداری بهینه از آبهای زیرزمینی نیازمند توجه بیشتری است. در این پژوهش به بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت فرادنبه واقع در استان چهارمحال و بختیاری و قابلیت آن برای استفاده در مصارف کشاورزی پرداخته شده است. مواد و روش ها: بدین­منظور، از سری زمانی متغیرهای کیفی برداشت شده از ۷ ایستگاه نمونه برداری (شامل ۶ چاه و یک چشمه) در سطح دشت فرادنبه در طی دوره آماری ۲۹ ساله (۱۳۹۸-۱۳۷۰) استفاده شد. روند تغییرات متغیرهای کیفی آب زیرزمینی این دشت با استفاده از آزمون ناپارامتری مان-کندال اصلاح شده (پس از حذف کامل اثر خودهمبستگی) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای هر سری زمانی، شیب خط روند با استفاده از تخمین­گر شیب Sen محاسبه شد. به منظور ترسیم نقشه­های پهنه­بندی متغیرهای کیفی از روش Kriging در محیط نرم افزار Arc GIS استفاده شد. در نهایت، قابلیت استفاده آب زیرزمینی دشت فرادنبه برای مصارف کشاورزی با استفاده از دیاگرام USSL مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: مقایسه نقشه­های پهنه­بندی متغیرهای کیفی نشان داد که کیفیت آب زیرزمینی این دشت طی سال­های اخیر به خصوص در بخش­های مرکزی دشت کاهش یافته است. همچنین نتایج حاصل از دیاگرام USSL حاکی از کاهش کیفیت آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی می­باشد. نتیجه گیری: با توجه به گسترش اراضی کشاورزی در این دشت، استفاده بی­رویه از منابع آب زیرزمینی، کودها و سموم شیمیایی می­تواند منابع آبی موجود در منطقه را از نظر کمی و کیفی در معرض تهدیدی جدی قرار دهد. همچنین استفاده از پساب­های صنعتی و شهری برای آبیاری به دلیل ایجاد تغییرات نامطلوب بر خاک و احتمال نشت این آلاینده­ها به آب زیرزمینی، بخصوص در مناطق مرکزی دشت، می­تواند در درازمدت اثرات نامطلوبی را بر چرخه حیات این منطقه داشته باشد.

Groundwater Quality, Trend, Mann-Kendall, Kriging, USSL Diagram, کیفیت منابع آب زیرزمینی, روند, مان-کندال, Kriging, دیاگرام USSL