محمد امین کرمی - Environmental Health Research Center, Lorestan University of Medical sciences, Khorramabad, Iran
بهرام کمره یی - Environmental Health Research Center, Lorestan University of Medical sciences, Khorramabad, Iran
مهدیه فرهادیان - Environmental Health Research Center, Lorestan University of Medical sciences, Khorramabad, Iran
فرامرز عظیمی - Environmental Health Research Center, Lorestan University of Medical sciences, Khorramabad, Iran

زمینه و هدف: ورمی کمپوست یک فن­آوری امید بخش، مقرون به صرفه و دوستدار محیط زیست در مدیریت پسماندهای آلی می باشد. دراین مطالعه  تولید ورمی کمپوست با استفاده از کرم خاکی ایزنیافوئتیدا از پسماندهای کشاورزی و کود گوسفندی بررسی شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه از پسماندهای کود گوسفندی، کاه و برگ انگور در نسبت های مختلف جهت تولید ورمی کمپوست استفاده گردید. از جعبه های پلاستیکی منفذ دار جهت حمایت از رشد کرم های خاکی استفاده شد. بعد از تنظیم نسبت های مختلف از این پسماندها، رطوبت آنها تنظیم شده و به هر جعبه تعدادی کرم خاکی گونه ایزینیا فتیدا معرفی گردید. پارامترهای pH و EC به صورت دو هفته یکبار و نسبت C/N  سه دفعه در طول مدت آزمایش اندازه گیری شد. مدت آزمایش ۱۲۰ روز بود.  از آزمون های آنالیز واریانس جهت  مقایسه میانگین داده ها و از پس آزمون های توکی  و کروسکال والیس جهت شناسایی منبع اختلاف در متغیرهای نامبرده استفاده شد.  یافته ها: نتایج نشان داد که pH در طول فرایند روند افزایشی داشته و در انتهای فرایند مجددا تمایل به اسیدی شدن داشت. بیشترین میزان کاهش C/N  و بیشترین میزان افزایش EC در بستر ۱۰۰ درصد کود گوسفندی (b۱) و کمترین میزان کاهش C/N در بستر ۱۰۰ درصد کاه (b۶) مشاهده شد. نتیجه گیری: استفاده از ورمی کمپوست در مدیریت پسماندها موثر است. استفاده از کود گوسفندی در ترکیب با سایر پسماندها جهت تولید کود با کیفیت و افزایش سرعت تولید ورمی کمپوست توصیه می شود.

Waste, Earthworm, Electrical conductivity, Vermicompost., پسماند, کرم خاکی, هدایت الکتریکی, ورمی کمپوست