مسعود حاتمی منش - PhD Student of Environment and Aquatic ecology expert of the Environment Organization of the country, Tehran, Iran
فریبا هدایت زاده - PhD Candidate of Environment, Faculty of Natural Resources & Environment, Malayer University, Malayer, Iran
ناهید محمودی - MSc Student of Environment. Dept. of Environment, Faculty of Natural Resources and Environment, Kordestan University, Sanndaj, Iran

زمینه و هدف: فلزات­­ سنگین به­ دلیل خطرات اکولوژیکی و سمیت آن­ها برای موجودات زنده به عنوان یکی از آلاینده های خطرناک محسوب می­شوند. لذا مطالعه حاضر به ­منظور بررسی میزان آلودگی، سمیت و خطرات اکولوژیکی فلزات ­سنگین در رسوبات سطحی سواحل استان بوشهر با استفاده از روش سیستماتیک صورت گرفت. مواد و روش­ها: جهت انجام این مطالعه مروری، میزان غلظت فلزات­ در رسوبات سواحل بوشهر با جستجوی مقالات منتشر شده طی ۹ سال (۲۰۲۰-۲۰۱۲) از طریق پایگاه­های اطلاعاتی Springer، Google Scholar، ProQuest، Web of Science، SID و Magiran به­دست آمد. در نهایت، بررسی جامع آلودگی، سمیت و خطرات فلزات در رسوبات با استفاده از شاخص­های متعدد صورت گرفت. یافته­ها: در نتیجه بررسی مطالعات استخراج شده از پایگاه­های داده، ۲۴ مقاله انتخاب گردید. نتایج بررسی نشان داد که میانگین غلظت فلزات در رسوبات به ترتیب به صورت Zn>Ni>Cr>Cu>Pb>Cd می­باشد و میزان شاخص بار آلودگی فلزات در رسوبات سواحل مختلف از ۱۵/۰ تا ۹۹/۱ متغیر است. روند خطر اکولوژیکی برای فلزات نیز به صورت Cd>Pb>Ni>Cu>Cr>Zn مشاهده شد و میزان خطر محیط­زیستی بالقوه فلزات در محدوده ۳۸/۲۵۷- ۷۶/۳ به دست آمد. به­علاوه نتایج آنالیز واحد سمیت و ارزیابی خطر اصلاح شده فلزات نشان داد میزان سمیت و خطر از سمیت و آلودگی خیلی کم تا شدیدا آلوده متغیر است. نتیجه­گیری: براساس یافته­ها از دیدگاه کنترل سمیت و خطرات اکولوژیکی، لازم است از انتقال فلزات به ویژه Cd، Pb و Ni ناشی از فعالیت­های انسانی غالب در محدوده سواحل بوشهر جلوگیری شود. هم­چنین با توجه به بیشترین میزان بار آلودگی و خطرات اکولوژیکی در بیدخون - عسلویه باید تعیین منابع آلودگی جهت کنترل و مدیریت موثر ورود آلاینده­ها در این منطقه صورت گیرد.

Heavy metals, Surface sediments, Ecological risks, mHQ, Coastal of Bushehr province, فلزات سنگین, رسوبات سطحی, خطرات اکولوژیکی, شاخص mHQ, سواحل بوشهر.