امین پاداش - دکترای برنامه ریزی محیط زیست، پردیس البرز، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
غلامرضا نبی بیدهندی - استاد، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
حسن هویدی - استادیار، گروه برنامه ریزی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
مجتبی اردستانی - دانشیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مقاله حاضر، پژوهشی علمی - تحلیلی است که به منظور تجزیه تحلیل و تدوین استراتژی نوآورانه برنامه ریزی حفظ محیط زیست با رویکرد HSE و در قالب مطالعه موردی سازمان منطقه ویژه اقتصادی پارس (عسلویه) انجام گرفته است. در نخستین گام این پژوهش، عوامل کلان و کلیدی تاثیرگذار بر توسعه برنامه HSE تبیین و در گام بعدی عوامل استراتژیک موجود در هر زمینه با تعیین اهمیت نسبی و تعیین ارزش راهبردی آنها بر طبق الگوی پیاده سازی ماتریس های ارزیابی عوامل خارجی و داخلی، با استفاده از تکنیک دلفی و توسط پرسشنامه ای با سوال های بسته پاسخ (در طیف لیکرت با پنج درجه) مورد ارزیابی قرار گرفته است. به این ترتیب عوامل استراتژیک برون سازمانی و درون سازمانی رتبه بندی شده و مهم ترین فرصت ها، تهدیدها، نقاط قوت و ضعف های سازمان، در راستای توسعه حفاظت محیط زیست بر پایه HSE معرفی شده است. در نهایت نیز به کمک ابزار تعیین موقعیت استراتژیک و تدوین استراتژی، راهبردهایی در دو گروه عمده و خاص سازمان منطقه ویژه اقتصادی پارس (عسلویه)، تدوین و ارائه شده است. از مجموع عملکرد عوامل استراتژیک نتیجه می شود که به طور کلی سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، به لحاظ استراتژیک در موقعیت غلبه فرصت ها بر تهدیدات و غلبه نقاط ضعف بر قوت ها قرار دارد. از این رو می توان با اجرای «استراتژی های فرصت - ضعف»، از مزیت هایی نهفته در فرصت ها، در جهت جبران نقاط ضعف سازمان استفاده کرد.

Strategic Planning, Management of Health, Safety and Environment (HSE), Pars Special Economic Zone, برنامه ریزی استراتژیک, مدیریت بهداشت, ایمنی و محیط زیست (HSE), سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی