علی اکبر احمدی دارانی - عضو هیات علمی/دانشگاه اصفهان

شاعران به مناسبت پیروزی سلاطین و امیران بر دشمنان و در تهنیت فتح و ظفر، «شعر فتح» می سروده اند. این نوع شعر که در قالب قصیده رواج داشته است، در دیوان های شعر و گاهی متون منثور، از آغاز تا دوران معاصر قابل ردیابی است. با آنکه ترکیب «شعر فتح» در متون منثور و منظوم به کار رفته است و نشانه هایی برای تشخیص آن، از دیگر اشعار وجود دارد؛ اما تاکنون پژوهشی درباره این نوع شعر، منتشر نشده است و در فرهنگ های لغت، دانشنامه ها و دایرهالمعارف ها نیز از «شعر فتح»، نمونه ها و ویژگی های آن، سخنی در میان نیست. در این مقاله نمونه های فراوانی از شعر فتح، سروده معروف ترین شاعران زبان فارسی،گردآوری و به ترتیب تاریخی، تنظیم شده است تا به این پرسش ها، پاسخ داده شود که ویژگی های این نوع شعر چیست؟ در چه قالب و ساختاری نمود پیدا کرده، چه محتوایی را در بر داشته است و مناسبات آن با نوع های دیگر چون فتحنامه، ظفرنامه و جنگنامه و تاثیر و تاثر شاعران، در این نوع شعر از یکدیگر چه و چگونه بوده است.

Literary genres؛ Persian verse؛ panegyric ode؛ verse of victory؛ book of victory, انواع ادبی؛ شعر فارسی؛ قصیده مدحی؛ شعر فتح؛ فتحنامه