محمود رضا قربان صباغ - دانشگاه فردوسی مشهد
مریم سلطان بیاد - Faculty member, English Department, Tehran University

چکیده: مکتب ادبیات تطبیقی فرانسه با تاکید بر تفاوت های زبانی و ملی بیشتردر تلاش بوده است تا تاثیر ادبیات یک کشور را بر ادبیات کشور دیگر در بستری تاریخی مورد بررسی قرار دهد. از سوی دیگر، مکتب امریکایی ، با تغییر نگرش به سوالات اصلی این حوزه کوشیده است دامنه مطالعات را از حوزه ادبیات صرف به دیگر حوزه های فکری بکشاند و مجال بیشتری را برای پژوهش های سنجشی فراهم آورد. مطالعه حاضر در صدد است تا ضمن بررسی محدودیت های مکتب فرانسه نشان دهد چگونه با تلفیق معیارهای نقد کهن الگویی و قابلیت های مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی می توان دو حوزه نقد و ادبیات تطبیقی را (اگر بتوان آنها را دو حوزه متفاوت نامید) وارد تعاملی کارآمد و سازنده کرد. این نوع بررسی های بین رشته ای می تواند از کاستی های احتمالی پژوهش های تک ساحتی بکاهد و قابلیت های اشکال مختلف کهن الگو را در این نوع مطالعات نشان دهد. به منظور ارائه مدلی عملی ، مقاله سپس با تمرکز بر کهن الگوی سایه به بررسی تطبیقی بخشی از دو حماسه بیوولف و گیلگمش می پردازد. در پایان نیز کهن الگوی سفر قهرمان به عنوان نمونه ای از کهن الگوهای ساختاری به اختصار مورد بحث و نقد قرار می گیرد.

Comparative Literature, French school, American School, Archetypal approach, Beowulf, Gilgamesh, Shadow archetype, archetype of hero’s journey, ادبیات تطبیقی, مکتب فرانسوی, مکتب آمریکایی, نقد کهن الگویی, بیوولف, گیلگمش, کهن الگوی سایه, کهن الگوی سفر قهرمان