Elham Ebrahimi - Department of Biodiversity and Ecosystem Management, Environmental Sciences Research Institute, Shahid Beheshti University, G.C., Evin, Tehran, Iran
Faraham Ahmadzadeh - Department of Biodiversity and Ecosystem Management, Environmental Sciences Research Institute, Shahid Beheshti University, G.C., Evin, Tehran, Iran

در حال حاضر تغییر اقلیم به عنوان تهدیدی جدی برای بسیاری از گونه ­ها و در نتیجه یکی از مهم­ترین عوامل از بین رفتن تنوع زیستی در جهان تلقی می ­شود و درک چگونگی پاسخ گونه­ ها به تغییرات اقلیمی از اهمیت بسیاری برخوردار است. در میان گروه ­های جانوری، دوزیستان به دلیل عدم توانایی در جابجایی مسافت­ های زیاد، از حساس ترین گروه ­های مهره­ داران در برابر تغییرات اقلیمی شناخته شده­اند و گونه­های زیستگاه­ های کوهستانی بیشتر از سایر گونه­ ها با فشارهای تغییر اقلیم مواجه هستند. از این رو در این مطالعه به بررسی پتانسیل پراکنش فعلی پنج گونه از دوزیستان ساکن رشته کوه­های زاگرس و واکنش آن­ها نسبت به تغییرات اقلیم در سال ۲۰۷۰ پرداخته شد. برای این منظور از یک رویکرد گروهی برای مدل­سازی پراکنش گونه­ ای با هدف برآورد میزان خطرات از دست دادن پتانسیل ­های زیستگاهی مطلوب در صورت بروز تغییر اقلیم استفاده شد. همچنین برای برآورد مساحت زیستگاه­های مطلوب در شرایط تغییر اقلیم، محاسبات مربوط به تغییرات مساحت زیستگاه ­ها برای هر یک از گونه ­ها انجام شد. پیش­ بینی ­ها نشان داد دو گونه نیوت آذربایجانی (Neurergus crocatus) و نیوت خال­زرد (Neurergus derjugini) به ترتیب نسبت به تغییر اقلیم بیشترین واکنش منفی را نشان داده و انقباض محدوده پراکنش آن­ها قابل وقوع است. رفتار جابجایی زیستگاه در برابر تغییرات جدید برای دو گونه وزغ بی­ گوش لرستانی (Bufotes luristanicus) و سمندر آتشین (Salamandra infraimmaculata semenovi) قابل پیش­ بینی است. با توجه به سرعت تغییرات اقلیمی در محدوده رشته کوه زاگرس مطالعه حاضر گامی در جهت شناسایی پویایی تغییرات زیستگاهی دوزیستان در این منطقه کوهستانی و مقابله با این چالش است.

biodiversity, ensemble approach, habitat changes, mountain habitats, species distribution models, تغییرات زیستگاه, تنوع زیستی, رویکرد گروهی, زیستگاه ­های کوهستانی, مدل­ های پراکنش گونه