Leila Zarandi-Miandoab - Department of Biology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
Nader Chaparzadeh - Department of Biology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
Hamid Fekri-Shali - Department of Biology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

به منظور بررسی اثر متقابل شوری و منیزیم بر مولفه­ های رشدی، ویژگی­ های فیزیولوژیک و محتوای برخی متابولیت­ ها در گیاه اسفندک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی طراحی و در پرلیت با استفاده از محلول هوگلند اجرا شد. تیمارها شامل دو سطح شوری (صفر و ۳۰۰ میلی مولار کلریدسدیم) و سه سطح از منیزیم شامل غلظت­ های صفر و ۲ و ۶ میلی­ مولار بیشتر از غلظت منیزیم موجود در محلول هوگلند (۲ میلی­ مولار) بودند. بر هم­کنش شوری و منیزیم تاثیری بر وزن تر کل گیاه نداشت در حالی که موجب افزایش ۵۰ درصدی وزن خشک کل گیاه شد. شوری منجر به کاهش سطح برگ گیاه شد ولی حضور منیزیم باعث بهبود و افزایش سطح برگ گیاه گردید. تیمار منیزیم NAR را کاهش داد، در حالی ­که موجب افزایش LAR و RLGR شد. شوری منجر به کاهش RLGR گردید. در صورتی که برهم­کنش شوری و منیزیم موجب افزایش و بهبود RGR، LWR، RLGR شد. شاخص بردباری در تیمارهای شوری به همراه منیزیم افزایش یافت ولی نسبت R/S فقط در تیمار شوری افزایش معنی­ دار نشان داد و حضور منیزیم موجب تعدیل آن گردید. شوری محتوای رنگدانه­های فتوسنتزی را کاهش داد و منیزیم این کاهش را جبران نمود. بر هم­کنش شوری و منیزیم قند کل برگ را افزایش و قند کل ریشه را کاهش داد. منیزیم و شوری محتوای پروتئین کل همه اندام های گیاه را کاهش داد. به ­طور کلی شوری اثر منفی بر پارامترهای فیزیولوژیک گیاه اسفندک داشت که کاربرد منیزیم تکمیلی موجب بهبود رشد و افزایش شاخص تحمل آن شد.

magnesium, protein, sodium chloride, sugar, Zygophyllaceae, پروتئین, تیره قیچیان, قند, کلرید سدیم, منیزیم