Mehrdad Ghiasvand - Department of biology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Ali Makhdoumi - Department of biology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Maryam Moghaddam Matin - Department of biology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran; Institute of Biotechnology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Jamil Vaezi - Department of biology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

با توجه به افزایش نرخ بروز سرطان مری در برخی کشور های آسیایی از جمله مناطق شمال و شمال­شرق ایران، شناسایی ترکیبات ضد­سرطانی جدید برای سرکوب این بیماری ضروری است. امروزه اثبات گردیده که تولید بسیاری از متابولیت های گیاهی با فعالیت میکروارگانیسم های اندوفیت در ارتباط است. در این پژوهش توانمندی باکتری های اندوفیت گیاه دارویی افدرا در مهار تکثیر رده سلولی سرطان مری (KYSE-۳۰) ارزیابی شد. ۵۴ سویه باکتری اندوفیت (از ۷۴ جدایه اولیه) از دو گیاه دارویی Ephedra intermedia و Ephedra foliata پس از استریل کردن سطح آن ها به­دست آمد. باکتری ها در محیط کشت تریپتیک سوی براث (TSB) تلقیح و پس از ۷۲ ساعت متابولیت های تولید شده با استفاده از کلروفرم استخراج گردید. اثر عصاره خام سویه های منتخب بر روی رده سلولی سرطان مری KYSE-۳۰ با آزمون MTT در بازه­ های زمانی ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت ارزیابی گردید. در نهایت سویه مورد نظر با استفاده از تکثیر و توالی­یابی ژن ۱۶S rRNA شناسایی شد. بر اساس نتایج آزمونMTT  سویه A۱ دارای فعالیت ضد­سرطانی بر روی رده سلولی KYSE-۳۰ با مقادیر IC۵۰ برابر با ۴/۳۴۶، ۸/۱۹۲ و ۳/۱۲۱ میکروگرم بر میلی­لیتر به ترتیب در زمان های ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت پس از تیمار بود. بر اساس شناسایی مولکولی، باکتری مذکور به Microbacterium maritypicum شباهت داشت. با توجه به توانایی جدایه A۱ در مهار تکثیر و زنده مانی KYSE-۳۰ استفاده از ترکیبات طبیعی تولید شده توسط این باکتری برای درمان سرطان مری امکان­پذیر است. هرچند جهت تایید این نتایج آزمایش های بیشتری پس از خالص­سازی مواد موجود در عصاره و همچنین انجام مطالعات در مدل های جانوری سرطانی ضروری است.

Actinobacter, cytotoxic effect, medicinal plant, Microbacterium, Symbiosis, اکتینوباکتر, سمیت سلولی, گیاهان دارویی, میکروباکتریوم, همزیستی