محمد جواد ارسطا

نمی توان ادعا کرد تقوای ظاهری لزوما ملاک معتبری برای سنجش جایگاه انسان ها در نزد خداوند متعال است؛ اما این ملاک ضابطه ای ناگزیر برای سنجش شایستگی افراد جهت تصدی سمت های عمومی به شمار می رود. نبود علم به باطن افراد، ما را ناگزیر از توسل به ملاک ها و بایسته های ظاهری برای سنجش شایستگی افراد می کند. از نظر عقلی نیز احتمالا افرادی که واجد شاخص های تقوای ظاهری هستند، شایستگی بیشتری از سایرین برای تصدی مناصب عمومی دارند. بااین حال مستندات روایی و عقلی نشان می دهد وجود چنین شاخص هایی، از ضرورت نظارت در حین مسئولیت نخواهد کاست و صرف وجود چنین ملاکی در افراد، نمی تواند عذری برای سهل گیری در نظارت بر ایشان شود. افزون براین یکی از نکات مهم در استفاده از ملاک تقوای ظاهری، تشخیص درست ضوابط این ملاک و شناسایی اولویت ها در میان این ضوابط است. براساس روایات صفاتی نظیر امانتداری و راستگویی از مهم ترین ضوابط در تشخیص تقوای ظاهری به شمار می روند. همچنین در تزاحم احتمالی ضوابط تقوای ظاهری، ضوابطی اولویت دارند که مناسبت و ارتباط بیشتری با تصدی سمت های عمومی دارند.[۱]   [۱]. از تشریک مساعی جناب آقای دکتر محمد منصوری بروجنی در روند آماده سازی این مقاله تشکر و سپاس گزاری می کنم.

تقوای ظاهری, گزینش, شایسته سالاری, عدالت, صلاحیت