مریم بیات - کارشناس ارشد مدیریت

مسکن همواره بزرگترین کاربری شهرها به شمار می آید و میزان تامین و تولید مسکن به عنوان یک عامل کمی، تعیین کننده توسعه فیزیکی شهرها می باشد. ابعاد کالبدی مسکن به ویژه در ایران اهمیت خاصی دارد. این اهمیت ناشی از شاخص هایی است که بررسی و تجزیه و تحلیل آنها می تواند رابطه مسکن و توسعه شهری را تبیین کند. ویژگی مسکن به عنوان کالای اساسی و کالای سرمایه، همواره در کانون توجه سرمایه گذاران است. این درحالی است که تقویت و تحرک بخشی به حوزه مسکن می تواند رونق در سایر صنایع را در پی داشته باشد. قسمتی از هزینه تولید مسکن مربوط به قیمت زمین و کاملا وابسته به سیاست های مدیریتی حکومت، بویژه دولت و شهرداری هاست. هر چند متولی اصلی سیاستگذاری در بازار مسکن عمدتا دولت ها هستند اما سایر دستگاه ها نیز می توانند در این بازار تاثیرگذار باشند. وقتی نرخ عوارض ساخت و ساز یا صدور پروانه ساختمانی بر عهده شهرداری هاست، می تواند این ادعا را ثابت کند که شهرداری ها در بازار مسکن نقش دارند. بنابراین شهرداری ها با دو مکانیزم اصلی صدور پروانه ساختمانی و تعیین نرخ عوارض ساخت و ساز می توانند در سمت عرضه مسکن موثر واقع شوند. از سوی دیگر یکی از مهمترین مشکلات به ویژه در کلانشهرها کمبود زمین برای ساخت مسکن است، در این زمینه شهرداری ها با مکانیز تامین اراضی از محل زمین های قابل ساخت تحت تملک، می توانند بخشی از زمین مورد نیاز برای ساخت را تامین کنند. در عین حال مکانیزم دیگری هم برای اثبات نقش شهرداری ها در بازار مسکن وجود دارد؛ مجوز فروش تراکم ساختمانی.

اقتصاد مسکن، شهرداری، تراکم ساختمانی، سرمایه گذاری