Mohesn Azizi - کارشناس ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
farahnaz Rostami - دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
Reza Hosein Heidari - مهندسی منابع طبیعی (جنگلداری)، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

هدف از پژوهش توصیفی - پیمایشی حاضر، تحلیل وضعیت و طبقه­بندی سطح تاب­آوری معیشتی بهره­برداران نظام بیشه­زراعی در مواجهه با خشکسالی در شهرستان پاوه است. جامعه­ی آماری بهره­برداران نظام بیشه­زراعی شهرستان پاوه به تعداد ۲۷۰ نفر بودند که با استفاده از روش نمونه­گیری طبقه­ای تعداد ۱۵۶ نفر از آن­ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق­ساخته بود. داده­ها پس از کدگذاری در نرم افزار SPSS در چهار بعد ضربه­پذیری، ظرفیت یادگیری، خودسازمان دهی و تنوع با استفاده از سرمایه­های انسانی، اجتماعی، مالی، فیزیکی و طبیعی تجزیه و تحلیل شدند. در نهایت مقدار تاب آوری این جامعه بالاتر از حد متوسط شناسایی شد. برای بررسی تفاوت میانگین تاب­آوری در زیرنظام­های مختلف نظام بیشه­زراعی از آزمون کروسکال والیس استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین تاب­آوری در زیرنظام باغدار- مرتع دار- زارع، بالاتر بوده و این زیرنظام نسبت به دو زیرنظام دیگر تاب­آورتر است. دست­آوردهای حاصل از این پژوهش می تواند مورد توجه سازمان جهاد کشاورزی و سازمان محیط زیست به منظور ترویج نظام­های بیشه­زراعی و تقویت مولفه های موثر بر مقدار تاب آوری در راستای حمایت از پایداری و افزایش تاب­آوری معیشتی باشد.

بیشه زراعی, تاب آوری معیشتی, تغییرات اقلیم, خشکسالی, مدل چینوی