Jalil Sarhangzadeh - استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه یزد، یزد، ایران

هرچند گونه آردوج (JuniperusfoetidissimaWild.)در طبقه بندی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی در طبقه کمترین نگرانی قرار دارد، اما دامنه انتشار این گونه دیرزیست که نماد گیاهی استان آذربایجان شرقی است، کاهش یافته است و حفاظت رویشگاه های آن دارای اهمیت است. در این پژوهش، مطلوبیت رویشگاه آردوج در ذخیره گاه زیست کره ارسباران بررسی شد. بدین منظور برای مدل سازی مطلوبیت رویشگاه آردوج با استفاده از نقاط حضور گونه، از روش تحلیل عامل آشیان بوم شناختی (ENFA) بهره گیری شد. درصد شیب و طبقات آن، طبقات جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و طبقات آن، شکل واحدهای اراضی خاک و زمین شناسی، طبقه بندی اقلیمی به عنوان متغیرهای مستقل محیط زیستی در مدل سازی استفاده شدند. نتایج نشان داد این گونه دارای آشیان بوم شناختی باریکی بوده و نسبت به تغییرات زیستگاه حساس است. رویشگاه های مطلوب گونه در محدوده ارتفاعی ۳۳۰ تا ۱۵۰۰ متر از سطح دریا، شیب ۱۰ تا ۶۰ درصد، تمامی دامنه ها و در محدوده اقلیم های نیمه خشک و مدیترانه ای قرار دارد. بر اساس مدل سازی انجام شده ۱۷/۲۷ درصد از وسعت ذخیره گاه زیست کره ارسباران، رویشگاه مطلوبی برای آردوج است. نتایج این پژوهش برای اهداف مدیریتی در توسعه پایدار اکوسیستم های جنگلی، حفاظت و احیای این اکوسیستم ها کاربرد دارد.

آردوج, ارسباران, بایومپر, تخصص گرایی