Fateme Mousavi - دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
Ehsan Abdi - دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

بیشتر خاک ­های جنگلی دارای بافت ریز بوده و خمیرایی زیاد دارند، بنابراین دارای قابلیت تورم­ پذیری بسیار بالایی هستند. قابلیت تغییر حجم زیاد ناشی از نوسانات رطوبت این خاک­ها، به عنوان پدیده­ ای زیان­بخش در ساخت جاده ­های جنگلی محسوب می ­شود. در این پژوهش، از ماده پلیمری Road Packer Plus (RPP)به­ عنوان گزینه­ ای جدید به جای استفاده از مواد تثبیت کننده متعارف، جهت بهبود خواص تورمی خاک ریزدانه رسی استفاده شد. به همین منظور با انجام آزمایش های مختلف بر روی نمونه خاک شاهد و نمونه تیمار شده با نرخ توصیه شده شرکت سازنده ماده، پتانسیل تغییر حجم خاک تیمار شده، مورد بررسی قرار گرفت. به ­منظور بررسی تاثیر زمان بر عملکرد این ماده افزودنی، نمونه­ های تیمار شده تهیه و به مدت هفت و ۱۴ روز نگهداری و سپس آزمایش های تورمی بر روی این نمونه ­ها انجام گرفت. نتایج نشان داد ماده RPP باعث افزایش تراکم و کاهش تورم و فشار تورمی خاک می­ گردد و زمان نیز تاثیر کمی در کاهش مقدار قابلیت تورم ­پذیری خاک مورد نظر دارد. به عبارت دیگر پس از تثبیت خاک با این ماده، اگر جاده برای مدت زمان مشخصی بسته و اجازه تردد به ماشین­ آلات داده نشود، تاثیر چندانی در بهبود عملکرد این ماده شیمیایی مشاهده نخواهد شد؛ بنابراین افزودن این ماده طبق نرخ توصیه شده و همچنین زمان عمل آوری نمونه­ های تیمار شده، از لحاظ فنی تاثیر معنی­ داری در کاهش مقدار قابلیت تورم­ پذیری خاک مورد نظر ندارد. در نهایت پیشنهاد می ­شود برای رسیدن به نتیجه ­گیری کلی، پژوهش مذکور روی چندین نمونه خاک جنگلی با خواص تورمی متفاوت نیز صورت گیرد.

تورم, جاده های جنگلی, زمان عمل آوری, فشار تورمی, ماده RPP