سحرسادات طاهری تفتی - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
مولود مشهدی - کارشناس ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
شهلا حسین پور - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران
عسل سادات طاهری تفتی - کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه تهران مرکزی، تهران، ایران

در عصر دیجیتال جهانی، آسیب های روانی-اجتماعی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر بهزیستی روانی در کودکان و نوجوانان می باشد؛ گسترش فضای مجازی، دسترسی آسان و جاذبه های اینترنت و رسانه ها یکی از پدیده های تاثیرگذار در زندگی روزمره هر فردی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی و جمع بندی تاثیر تربیت اسلامی و رسانه بر روی آسیب های روانی-اجتماعی بود. این پژوهش از نوع توصیفی و روش کتابخانه ای (از نوع مروری) بود؛ بدین منظور گردآوری اطلاعات مرتبط، مقالات و کتب علمی از سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۲، از پایگاه های اطلاعاتی از جمله مگیران، نورمگز، اسپرینگر، ساینس دایرکت و گوگل اسکولار انجام گرفت. در نهایت از تعداد ۷۸ مورد مقاله بدست آمده، ۳۸ مقاله مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، در دوره حساس کودکی و نوجوانی، بکارگیری بیش از حد یا ناآگاهانه از اینترنت و رسانه های اجتماعی می تواند بر تصمیم گیری های مهم زندگی تاثیر بگذارد؛ چرا که بیشتر کودکان و نوجوانان به جای تعامل با همسالان و والدین خود، بر عهده گرفتن مسئولیت های متناسب با سن، درگیر فضای جذاب و سرگرم کننده مجازی خواهند شد. این موقعیت و سبک زندگی منجر به عدم تحرک جسمی و چاقی، انزوای اجتماعی، عدم مسئولیت پذیری، ناکارآمدی تحصیلی، عدم مدیریت زمان و دور شدن از دنیای واقعی گردیده است؛ بنابراین، پیامدهایی همچون اضطراب، بی قراری، تفکر وسواسی، افسردگی، حواس پرتی، اختلالات خواب، کناره گیری، از هم گسیختگی روابط خانواده ها و روابط اجتماعی مشاهده گردید. علاوه بر این، از اصول مهم در تربیت اسلامی و آگاهی از طریق رسانه ملی فاصله گرفته اند و بیشتر تمایل به محتوای فضای مجازی با فرهنگ های مختلف پیدا کردند. بر طبق مرور مطالعات انجام شده، مشخص گردید که بکارگیری آگاهانه از رسانه های مختلف همگام با تربیت اسلامی می تواند از آسیب ها و نابهنجاری های روانی و رفتاری پیشگیری نماید

تربیت اسلامی، رسانه، آسیب های روانی-اجتماعی، کودکان و نوجوانان