مرجان معصومی فرد - استادیار گروه علوم تربیتی،دانشگاه پیام نور ایران
میثم رجایی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم تربیتی ،دانشگاه پیام نور

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی تحلیل مضمون تربیت عبادی و تقویت قوای پرستش بر اساس متن صحیفه ی سجادیه در برنامه درسی است. روش پژوهش تحلیلی و از نوع تحلیل مضمون می باشد. تحلیل مضمون تربیت عبادی بر اساس صحیفه سجادیه در سه محور چیستی، چرایی و چگونگی مورد بررسی قرار گرفت. که ۱۵۰ کد در هر سه مورد به دست آمد. در محور چیستی و پاسخ به سوال اول پژوهش، ۶۰ کد به دست آمد که مفاهیم پایه عبارت بودند از: ماهیت تربیت عبادی، پیامدهای تربیت عبادی و لوازم تربیت عبادی است که در ذیل هریک از مفاهیم ضمنی،مفاهیم دیگری وجود داشت که با توجه به فراوانی آن ها در جداول مربوطه آورده شد. در پاسخ به سوال دوم پژوهش، به محور چرایی تربیت عبادی و تقویت قوای پرستش پرداخته شد و ۳۰ کد تربیت عبادی به دست آمد. در این قسمت سه مفهوم پایه ایی عبارت بودند از: اهمیت تربیت عبادی، انگیزه تربیت عبادی و مبانی تربیت عبادی مشخص شد و در ذیل هر یک نیز مفاهیم پایه ای شناسایی شد. در پاسخ به سوال سوم پژوهش نیز محور چگونگی تربیت عبادی مورد بررسی قرار گرفت که ۶۰ کد تربیت عبادی به دست آمد. از جمله تربیت عبادی مطلوب، اصول تربیت عبادی و جایگاه تربیت عبادی مورد بررسی قرار گرفت که در ذیل هر یک از مفاهیم، مفاهیم پایه ای وجود داشت. نتایج پژوهش بیانگر آن است که بر اساس متن صحیفه سجادیه، فلسفە وجودی انسان رسیدنبه سعادت و قرب الاهی است. بدین منظور، دین اسلام برنام های جامع و کاملی در قالب تربیت عبادی دربردارد. از جملە این برنامه ها «عبادت و بندگی» است. در کتاب صحیفه سجادیه نیز که سرشار از ادعیه ها و مناجات های امام سجاد(ع) است به خوبی به تربیت عبادی و تقویت قوای پرستش اشاره شده است

صحیفه سجادیه، تربیت عبادی، تقیت قوای پرستش، برنامه درسی