موسی صادقی کیاخانی - دانشجو، دانشکده مهندسی نساجی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران
کمال الدین قرنجیگ - دانشیار گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی، پژوهشگاه علوم و فناوری رنگ، تهر
مختار آرامی - استاد دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران

در این مطالعه، ویژگیهای انحلال یک ماده رنگزای آزو بر پایه نفتالیمید که حاوی گروه بوتیریک اسید در ساختار شیمیایی خود است در حضور مواد دیسپرس کننده آنیونی (ایرگازول) و غیر یونی (لیوپرنیت EV 800%) گزارش شده است. برای این منظور عامل مؤثر بر انحلال ماده رنگزا از قبیل دما، زمان و غلظت دیسپرس کننده مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهند که میزان انحلال ماده رنگزا با افزایش غلظت هر دو ماده دیسپرس کننده غیر یونی و آنیونی، دما و زمان افزایش می یابد و انحلال ماده رنگزا در دیسپرس کننده آنیونی در مقایسه با دیسپرس کننده غیر یونی بیشتر است. مطالعه سینتیکی انحلال ماده رنگزا در حضور هر دو ماده دیسپرس کننده در دماها و غلظت های مختلف نشان داد که سرعت انحلال ماده رنگزا در دو دیسپرس کننده بکار رفته از معادله تابع نمایی پیروی می کنند. ضمناً ماده رنگزا در آب حاوی دیسپرس کننده آنیونی با سرعت بیشتری نسبت به دیسپرس کننده غیر یونی حل می شود. اندازه گیری سرعت انحلال ماده رنگزا در هر دو ماده دیسپرس کننده نشان داد که سرعت انحلال ماده رنگزا با افزایش زمان کاهش می یابند.

سطح فعال، انحلال ماده رنگزای دیسپرس، دیسپرس کننده آنیونی و غیر یونی