محمدحسین غلامی - کارشناسی ارشد مهندسی دارو سازی- پردیس فنی دانشگاه تهران
جابر بابایی
پریسا خدیوپارسی
رضا ضرغامی

ساکروزاستر به عنوان یک ماده فعال کننده سطحی غیر یونی دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که سبب به کارگیری آن در صنایع عظیمی چون داروسازی، غذایی، آرایشی بهداشتی و به همین شکل کاربرد آن در تولید محصولات شوینده شده است که از آن جمله می توان به در دسترس و ارزان بودن شکر و نیز اسیدهای چرب به عنوان مواد اولیه در سنتز ساکروزاستر، انعطاف پذیری ممتاز مولکول ساکروز، که یک دی ساخارید غیر کاهنده با هشت گروه هیدروکسیل است، در استری شدن با اسیدهای چرب با طول زنجیرهای مختلف در جایگاههای مورد نظر، که منجر به تولید ساکروزاسترهایی با HLB (نسبت آبدوستی به آبگریزی) و خواص متفات می شود، قابلیت جذب و متابولیسم در بدن، سازگاری با پوست، زیست تخریب پذیر بودن، ضد عفونی کنندگی و نیز قابلیت پلیمره شدن در تولید چربی مصنوعی اشاره کرد. از کاربرد ساکروز استر به عنوان یک فعال کننده سطحی غیر یونی در فرمولاسیون شوینده ها می توان به تعدیل کردن خواص تهاجمی آن نسبت به پوست و مو اشاره نمود. از لحاظ تئوری ساکروز را می تان در هشت جایگاهش استری کرد، اما سه کربن اولیه آن، به ویژه کربن 6 و 6’ دارای بیشترین واکنش پذیری هستند. این ماده به روشهای مختلفی قابل تولید است، که ترانس استریفیاسیون یک روش تولید عمومی و صنعتی آن به شمار می رود، که بخاطر حساسیت ساکروز به شرایط اسیدی از یک کاتالیست بازی استفاده می شود و یک استر چرب که یک طرف آن غالباً متیل است، طی این واکنش تعادلی در یک حلال مناسب قطبی مانند DMSO، که ساکروز را در خود حل کرده، تولید ساکروز مونو و دی استر و الکل می کند. بهبود یافته این روش و روشهای دیگری از جمله آسیلاسیونها و روشهای بدون حلال در اینمقاله آورده شده است. چالش اصلی در این فرآیندها جداسازی، درجه استری شدن و مکان گزینی است.

ساکروز استر، ساکروز استراسید چرب، مواد فعال کننده سطحی، فرمولاسیون شوینده ها