مریم فرهادی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت
محمدمهدی پسندیده - دانشگاه پیام نور

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی (ام. بی. اس. آر.) در کاهش استرس، اضطراب، افسردگی و افزایش خودکار آمدی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس صورت گرفت. روش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری عبارت از کلیه بیماران مونث مبتلا به بیماری ام اس در شهر رشت می باشد. نمونه آماری ۳۰ نفر از بیماران به صورت فراخوان ثبت نام گردیدند و به طور تصادفی در دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و گواه تقسیم شدند. سپس با پرسشنامه (دی. ای. ای. اس. - ۲۱) و پرسشنامه خودکارآمدی (جی. اس. ای. - ۱۰) در دو مرحله (پیش آزمون و پس آزمون) مورد بررسی قرار گرفتند. گروه آزمایش در ۸ جلسه ی دو ساعت و نیم تحت آموزش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند ولی گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. نتایج: نتایج تحلیل واریانس نشان داد که روش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش استرس (۰.۰۱>P) اضطراب(۰.۰۵>P) ، افسردگی (۰.۰۵>P) تاثیر مثبت داشته است و در مورد افزایش کارآمدی با اینکه خودکارآمدی گروه آزمایش افزایشی را نشان می دهد ولی تفاوت معنادار بین دو گروه معنادار نبوده است (۰.۰۵>P). بحث و نتیجه گیری: دستاوردهای این پژوهش از اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش استرس، اضطراب و افسردگی حمایت می کند و نشان می دهد که این نوع درمان روان شناختی در کاهش استرس، اضطراب و افسردگی زنان مبتلا به بیماری ام اس موثر بوده است و در مورد مولفه خودکارآمدی اگرچه افزایشی را در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه شاهد هستیم ولی این اثربخشی معنادار نبوده است.

مولتیپل اسکلروزیس (ام. اس.), ذهن آگاهی, استرس, اضطراب, افسردگی, خودکارآمدی