مریم رضایی - فارغ التحصیل دانشگاه بین المللی المصطفی - افغانستان
محمد عیسی عالمی - استاد دانشکده حقوق دانشگاه بین المللی المصطفی - افغانستان

متهم عبارت است از شخصی که در مظان ارتکاب جرم قرار گرفته اما جرمی انتسابی به او محرز نگردیده و در دادرسی کیفری طرف مهم و اصل دعوا قرار دارد اما حقوق متهم عبارت است از مجموعه امتیازات و امکاناتی که در یک دادرسی منصفانه از بدو اتهام تا صدور حکم متهم از آن حقوق برخوردار باشد تا بتواند در مقابل ادعایی که برخلاف فرض برائت، علیه او مطرح شده است از خود دفاع کند.با توجه به عنوان تحقیق حقوق متهم را بعد از اثبات جرم مورد کنکاش قرار می دهیم. حقوق داخلی افغانستان و اسناد بین المللی شباهتهای فراوان باهم دارند. ممکن است برخی تفاوتها در جزئیات وجود داشته باشد از جمله در مورد تجدید نظر باید گفت که تجدید نظر در اصطلاح حقوق افغانستان در مورد احکام قطعی در ستره محکمه است ولی تجدید نظر مصطلح در اصطلاح قوانین سایر کشورها و مقررات بین المللی مطلق اعتراض علیه احکام غیر نهایی محکمه تالی را شامل می شود که در محکمه عالی باید مورد تجدید و بررسی قرار بگیرد. تفاوت دیگر را می توان در مبنای هردو مقررات داخلی و خارجی مشاهده کرد که مبانی حقوق متهم در اصطلاح حقوق افغانستان بیشتر رنگ و بوی شریعت دارد که بیشتر براساس فقه حنفیه تدوین شده است ولی حقوق متهم در مقررات بین المللی بیشتر ناشی از عقل و خرد انسانی است که محصول تلاش و تجربه دانشمندان و حقوقدانان معاصر مغرب زمین می باشد .روش بحث در این تحقیق تحلیلی و توصیفی است که از منابع چون کتابها و مقالات سود برده شده است.