قاسم امینی - دانشجوی دکتری، دانشکده عمران ، گروه مدیریت منابع آب، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حمیدرضا ربیعی فر - استادیار گروه عمران دانشکده فنی دانشگاه تهران جنوب
قدرت الله محمدی - استادیار/ گروه مدیریت منابع آب، دانشکده عمران، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سید عظیم حسینی - دانشیار/ گروه مدیریت منابع آب، دانشکده عمران، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

محدودیت منابع آب از یک سو و افزایش تقاضای روزافزون آن از سوی دیگر مسئله تخصیص را بیش از پیش مهم جلوه می دهد. تخصیص اغلب موارد شامل بحث­ های چندین گروه با نیازها و وضعیت های مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است. لذا بایستی راه حل مدیریتی برای گستره وسیعی از تقاضاها ارائه شود. هدف این تحقیق، ارائه الگویی برای بهینه کردن تخصیص و مصارف آب شرب و کشاورزی اراضی بالادست و پایین دست دشت چغلوندی در استان لرستان با استفاده از مدل WEAP است. شبیه ­سازی حوزه آبریز برای سه سناریوی شرایط موجود، سناریوی مرجع و توسعه اراضی کشاورزی انجام شد. منظور از سناریوی شرایط موجود، آن چه که در وضعیت حال حاضر در دشت موجود است؛ سناریوی مرجع مربوط به افزایش جمعیت برای افق ۱۶ ساله و ثابت ماندن دیگر نیازها اما با اولویت نیاز شرب و صنعت در اول و سایر نیازهای محیط زیستی و کشاورزی در اولویت­های دوم و سوم و در نهایت سناریوی سوم همان سناریوی مرجع به اضافه توسعه اراضی کشاورزی پایین دست سد ایوشان (افزایش سطح اراضی از ۲۵۰۰ به ۵۳۰۰ هکتار) است. از مقایسه سناریوها مشاهده شد که سناریوی مرجع نسبت به سناریوی توسعه اراضی حجم ذخیره مخزن کم تر با شکست مواجه خواهد شد و ضریب اطمینان­ پذیری شبکه های آبیاری و زهکشی در شبکه­ های آبیاری و زهکشی چغلوندی، پایین دست سد و ویسیان در هر دو سناریوی ۱۰۰ درصد و در شبکه آبیاری و زهکشی دولیسان در سناریوی توسعه اراضی تامین آب با افزایش سطح زیرکشت کاهش می­ یابد. نتایج نشان داد که نیاز محیط زیستی منطقه در این شرایط در ماه های فروردین و اردیبهشت در طول دوره شبیه­ سازی حدود ۱۰ درصد کم تر از حد مجاز تامین شده و این برای ماه های بهار که بایستی حدود ۶۰ درصد باشد، نامطلوب است.

بهینه سازی, سد ایوشان, سناریوی تخصیص, منابع آب, WEAP