مجید راحمی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
محمد حسن نظران - مرکز تحقیقات و توسعه شرکت صدور احرار شرق. تهران . ایران
سمیرا ابولقاسمی - مرکز تحقیقات و توسعه صدور احرار شرق تهران ایران
سحر صداقت - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
مریم زارع - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

استفاده از تیمارهای گرمایی به همراه کلسیم به عنوان روش­های فیزیکی مطمئن، و جایگزین به منظور کاهش آسیب سرمازدگی رو به افزایش است. در این پژوهش اثر تیمارهای پس از برداشت کلرید کلسیم و نانوکلات کلسیم بر سرمازدگی و ویژگی­های فیزیولوژیکی پرتقال رقم ’محلی داراب‘، فارس، در دمای ۵/۲±۰ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی ۸۵ درصد به مدت ۶۰ تا ۱۲۰ روز بررسی شد. آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی که فاکتور اول شامل کلرید کلسیم و نانوکلات کلسیم با غلظت های صفر، ۳ و ۶ درصد در آب سرد ۲۰ درجه سلسیوس (شاهد) به مدت ۲۵ دقیقه و آب گرم ۴۵ درجه سلسیوس به مدت ۱۵ دقیقه و فاکتور دوم زمان انبارمانی ۶۰ روز و ۱۲۰ روز بود. پس از انبارمانی ویژگی­های کمی و کیفی بررسی شدند. تیمارهای کلرید کلسیم و نانوکلات کلسیم به همراه آب گرم در مقایسه با شاهد سبب کمتر شدن کاهش از دست دادن وزن، مواد جامد محلول، اسیدیته، آسکوربیک اسید، نشت یونی و مالون دی آلدهید و فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز گردید. نتایج نشان داد که ترکیبات کلسیم همراه با آب گرم سبب حفظ میزان کلسیم، افزایش روشنایی و مقدار کروما و زاویه هیو در پوست میوه شدند. بین نانو کلات کلسیم و کلرید کلسیم در غنی­سازی کلسیم در گوشت و پوست میوه تفاوت معنی­داری دیده شد به طوری که نانو کلات کلسیم در مقایسه با کلرید کلسیم در پوست میوه تا ۴۴ درصد و در گوشت میوه تا ۴۱ درصد موجب حفظ بیشتر میزان کلسیم شد. نانو کلات کلسیم ۳ و ۶ درصد در دو ماه انبارداری نسبت به کلرید کلسیم به­ترتیب ۱۵۹ و ۴۰۰ درصد ثبات بیشتری در وزن میوه ایجاد کرد. میزان آسکوربیک اسید در میوه­های تیمار شده با نانو کلات کلسیم ۶ درصد بعد از دو و چهار ماه انبارداری تا ۷۳ درصد بیشتر از کلرید کلسیم مشاهده شد. نانو کلات کلسیم ۳ درصد نسبت به کلرید کلسیم در طی دو ماه انبارداری تا ۶/۳۹ درصد از نشت یون پتاسیم جلوگیری کرد. مشخص گردید غوطه وری میوه­ها در تیمارهای نانو کلات کلسیم ۳ یا ۶ درصد به همراه تیمار دمایی آب گرم یا سرد، می­تواند در بهبود و حفظ کیفیت میوه­های پرتقال محلی در طول انبارمانی سرد تاثیر بسزایی داشته باشد.

آنزیم های آنتی اکسیدانی, شاخص سرمازدگی, کاهش وزن, نشت یونی