امیرعلی آریان فر - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
پرویز رضوانی مقدم - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
احسان ابراهیمی - گروه زراعت، دانشکده علوم کشاورزی و محیطی، دانشگاه روستک، آلمان

امروزه به دلیل اثرات مضر کودهای شیمیایی، تمایل به استفاده از کودهای آلی مورد توجه قرار گرفته است. از این رو به منظور مقایسه تاثیر کودهای شیمیایی و آلی بر صفات کمی و کیفی گوجه فرنگی در شرایط مزرعه، آزمایشی در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل بیوچار، ورمی کمپوست، کود دامی (گاوی)، کود شیمیایی NPK و ترکیبی از کودهای فوق بود. نتایج نشان داد بیشترین میزان صفات طول (۳۳/۵ سانتی متر چین اول و ۱۶/۷ سانتی متر در چین دوم)، قطر (۵.۰۱ سانتی متر چین اول و ۵.۵۴ سانتی متر چین دوم) و حجم (۸۰.۵ سی سی چین اول و ۱۳۱ سی سی چین دوم) گوجه فرنگی در چین اول در تیمار کود شیمیایی NPK به دست آمد در حالی که در چین دوم بیشترین میزان این صفات در تیمار کود ترکیبی NPK + کود دامی بود. همچنین در چین اول و مجموع هر دو چین، بیشترین میزان عملکرد در تیمار کود شیمیایی NPK (به ترتیب ۳۹.۶ و ۷۰.۵ تن در هکتار) مشاهده شد در حالی در چین دوم، بیشترین عملکرد در تیمار ترکیبی کود شیمیایی NPK + کود دامی (۳۲.۸ تن در هکتار) به دست آمد. از سوی دیگر، تیمار ترکیبی کود دامی+ ورمی کمپوست دارای خصوصیات کیفی شاخص بریکس (۶.۵۵ و ۷.۱۳ به ترتیب در چین اول و دوم)، ویتامین ث (۱۲.۹ و ۱۱.۴ میلی گرم در ۱۰۰ گرم نمونه به ترتیب در چین اول و دوم) و لیکوپن (۲.۸۴ و ۲.۲۵ میلی گرم در ۱۰۰ گرم نمونه به ترتیب در چین اول و دوم) بیشتری نسبت به تیمارهای کود شیمیایی و شاهد بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که در کشت مزرعه ای گوجه فرنگی با به کار بردن ترکیبی از کودهای شیمیایی همراه با کودهای آلی، علاوه بر ایجاد عملکرد مطلوب کمی و بهبود خصوصیات کیفی، کاهش قابل ملاحظه ای در مصرف کودهای شیمیایی حاصل خواهد شد.

بیوچار, شاخص بریکس, لیکوپن, ورمی کمپوست, ویتامین ث