مهدی آقاکریمی - کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران، تهران، ایران

فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران، تهران، ایرانچکیده: هدف این تحقیق بررسی کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی ازنظر مقوله های فعال و غیرفعال است.روش تحقیق این پژوهش بر اساس هدف،کاربردی و بر اساس روش جمع آوری و گزارش اطلاعات، توصیفی-کتابخانه ای و بر اساس نوع تحلیل،تحلیل محتوایی است و هدف آن فقط بررسی و توصیف داده های کتاب(متن،تصاویر،سوالات)ازنظر میزان فعال یا غیرفعال بودن است. جامعه آماری، کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی و نمونه آماری تمام۱۲درس این کتاب است. این پژوهش بر اساس روش ویلیام رومی انجام شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که متن کتاب با ضریب درگیری ۰٫۳۷متنی غیرفعال است اما پرسش ها با ضریب درگیری ۱٫۰۶ زمینه یادگیری پویا را فراهم می کنند. تصاویر نیز با ضریب درگیری ۰٫۷۳فعال هستند. درنهایت ضریب درگیری جمعی کتاب ۰٫۷۲است که مابین میزان تعیین شده توسط ویلیام رومی(۱٫۵-۰٫۴) است و زمینه را برای یادگیری فعال و پویا فراهم می کند. به منظور افزایش اثربخشی فرایند یاددهی-یادگیری و افزایش فعالیت دانش آموزان در کلاس درس، استفاده از روش های تدریسی که دانش آموز در آن فعال است و نقش بر عهده دارد (مثل روش ایفای نقش، روش آزمایشگاهی، پرسش و پاسخ و...)برای بخش هایی از کتاب که ضریب درگیری در آن ها پایین است توصیه می شود. همچنین بر اساس یافته های تحقیق مواردی برای افزایش ضریب درگیری متن و پرسش ها و تصاویر توصیه می گردد:۱: استفاده از تصاویر فعال بیشتر که دانش آموز را به فکر و فعالیت تشویق کند۲:استفاده از تصاویری که برای فهم، نیاز به دقت و تجزیه وتحلیل دارد۳:استفاده از سوال هایی که فراگیر باید از متن کمک بگیرد و شامل حل مسئله است۴:استفاده از سوال هایی باهدف پیوند مطالب جدید و قدیم ۵: آموزش روش های آموزش حل مسئله در متن ۶: استفاده از نتایج به دست آمده توسط فراگیر در متن کتاب

کتاب فارسی پنجم دبستان، مقوله های فعال و غیرفعال، ضریب درگیری، تکنیک ویلیام رومی،تحلیل محتوا