معصومه ریحانی شیروان - گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
نازیا سادات ناصری - گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
محبوبه سلیمان پورعمران - گروه علوم تربیتی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

هدف: هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل برنامه درسی سبز مبتنی بر ساحت های تعلیم و تربیت در آموزش وپرورش بود. روش: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ رویکردی، کیفی بود. مشارکت کنندگان مورد مطالعه در بخش کیفی، تعداد ۲۵ نفر از خبرگان علمی، کیفی شامل اساتید و اعضای هیات علمی رشته علوم تربیتی، برنامه ریزی درسی و محیط زیست دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه دولتی و دانشگاه آزاد استان خراسان شمالی و مدیران ارشد اداره کل آموزش وپرورش خراسان شمالی بودند که  به شیوه هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته و از روش دلفی جهت گردآوری داده ها استفاده شد. در تحلیل داده ها در بخش کیفی پژوهش از روش تحلیل تم یا تحلیل مضمون استفاده گردید. برای سنجش روایی از روش سه سویه سازی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد ابعاد برنامه درسی سبز دارای چهار بعد (هدف، محتوا، روش تدریس و ارزشیابی) و ساحت های تعلیم و تربیت دارای ۶ بعد (اعتقادی، عبادی و اخلاقی؛ اقتصادی و حرفه ای؛ علمی و فناوری؛ اجتماعی و سیاسی؛ زیستی و بدنی و زیبایی شناختی و هنری) می باشد. همچنین در خصوص رتبه بندی مولفه های برنامه درسی سبز و ساحت های تعلیم و تربیت در آموزش وپرورش مشخص شد با توجه به مقادیر بار عاملی بیشترین اولویت در بعد هدف (احترام به طبیعت) – محتوا (ایجاد نگرش چند وجهی)، روش های تدریس (محتوای تلفیقی و بین رشته ای)، ارزشیابی (ارزشیابی بر اساس ایده پردازی در حل مسائل زیست محیطی)، می باشد. نتیجه گیری: ارتقاء فرهنگ محیط زیستی دانش آموزان به دلیل حساسیت سنی دانش آموزان دارای شرایط و ضوابط خاصی است و آموزش ارتقاء فرهنگ محیط زیستی دانش آموزان باید مسائل مختلفی را موردتوجه قرارداد. در نتیجه ارتقاء فرهنگ محیط زیستی دانش آموزان به دلیل حساسیت سنی دانش آموزان دارای شرایط و ضوابط خاصی است و آموزش ارتقاء فرهنگ محیط زیستی دانش آموزان باید مسائل مختلفی را موردتوجه قرارداد.

مدل, برنامه درسی سبز, ساحت های تعلیم و تربیت, آموزش وپرورش