احمد فولادی - دانشجوی دکتری، گروه برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
جهانبخش رحمانی - استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
نرگس کشتی آرای - دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

مطالعه حاضر با هدف تبیین مفهوم برنامه درسی دگرگون شونده به منظور نقادی نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران انجام شد. این پژوهش کیفی از نوع کاوشگری فلسفی انتقادی بود. حوزه پژوهش شامل کتاب ها و مقالات علمی چاپی و دیجیتالی مرتبط با برنامه درسی در دسترس پژوهشگر بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای بررسی روایی از معیارهای باورپذیری شامل اعتبار ساختاری، اعتبار توافقی و اعتبار ارجاعی و برای بررسی پایایی از معیار اطمینان پذیری استفاده شد. همچنین برای تضمین پایایی از نظر متخصصین استفاده شد. نتایج نشان داد که برنامه درسی دگرگون شونده دارای ۱۷۱ مفهوم، ۲۴ مفهوم جایگزین شده و ۶ مفهوم کلی یا وجه همبسته و همزمان شامل کورره در مفهوم فعال (شدن و تغییر مداوم)، پیچیدگی، گفتگو، کیهان شناسی، اجتماع و مجموعه تجارب یادگیری بود. بنابراین برنامه درسی دگرگون شونده ساده- پیچیده است و شش وجه آن کارکردی مناسب برای مفهوم آفرینی در سطوح نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران دارند که این شش وجه برای متخصصان برنامه درسی اشارات کاربردی دارد.

برنامه درسی دگرگون شونده, نظام برنامه درسی, آموزش و پرورش