اکبر امین کدوسرایی - کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه تبریز

حکومت بر مبنای حقوق طبیعی، هرچند ضروری و طبیعی بوده، لکن تحدید حاکمیت و قدرت این حکومت، امری اساسی است. درمطالعات حقوق عمومی، اقتدار با قدرت و زور خالص، متفاوت است و نهاد صاحب اقتدار با مشروعیت پیوندی ناگسستنی دارد. مبنایچنین مشروعیتی ارشادات اولیه حقوق طبیعی است که زور خالص را در شرایطی با اعطای مشروعیت، به اقتدار تبدیل میکند. اقتدار،جنسی از قدرت دارد که مشروعیت بدان ضمیمه شده و نام قدرت مشروع را به خود گرفته است. نمونه عالی این اقتدار در داخل قلمرودولت تحت عنوان حاکمیت است که ابزاری در دست حکومت میباشد؛ حاکمیتی که نه بهعنوان یک نهاد مطلق، بلکه به عنوان یک نهادنسبی علیرغم صفاتی چون مستمر و دائمی بودن، توسط قوانین طبیعی به عنوان نهاد مطلق، مقید و محدود شده است. این مقاله بیانگرتایید نسبیت در حاکمیت و اطلاق در قوانین طبیعی، در نتیجه تحدید حاکمیت با قوانین طبیعی و مشروعیت است؛ حاکمیتی که با قیدقوانین طبیعی، ضامن صیانت از حقوق طبیعی و مشروعیت از طریق عدالت طبیعی است، چراکه عدالت طبیعی بر پایه حقوق طبیعی بودهو از دیکتاتوری اعمال حاکمیت جلوگیری میکند. باید خاطرنشان نمود که مشروعیت به عنوان شالودهی اصلی پذیرش و مقبولیت درحقوق عمومی مدرن و دولتهای برآمده از آن نقش اساسی و بنیادین را ایفا میکند؛ چراکه عدم وجود هریک از مقبولیت و مشروعیت،اضمحلال دیگری را به دنبال دارد؛ و از این جهت نحوه اعمال و اجرای آن در جامعه، بسیار مهم و حیاتی میباشد و به همین خاطر استکه با مفاهیمی همچون مشروعیت و مقبولیت در ارتباطی تنگاتنگ به سر میبرد. بهترین نمونه برای اعمال اقتدار مشروع، اعمال حاکمیتبرای تضمین حقوق است که به شکلی با رهبری و مدیریت جامعه سیاسی در ارتباط است.

مشروعیت، حاکمیت، اقتدار، دولت