فتح اله غلامی بروجنی - Associate Professor, Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
مریم سوادکوهی - MSc of Environmental Health Engineering, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
محمدعلی ززولی - Professor, Department of Environmental Health Engineering, Health Sciences Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran and The Health of Plant and Livestock Products Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sa

سابقه و هدف: بر اساس گزارش بانک جهانی، آلودگی هوا چهارمین عامل خطر مرگ در دنیا است و از هر ۱۰ مرگ، ۱ مرگ منتسب به آلودگی هوا بوده است. طوفان شن و گرد و غبار به طور معمول، در مناطق خشک و نیمه خشک اتفاق می افتد و این پدیده بر سلامتی انسان، زمین های کشاورزی، صنعت، زیرساخت ها و بخش حمل و نقل اثرگذار است. در این گزارش، به بررسی وضعیت آلودگی ناشی از طوفان گرد و غبار در شهریور ۱۴۰۲ در شهر ساری پرداخته شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، به منظور بررسی غلظت ذرات معلق هوا در شهر ساری، در ۷ نقطه مختلف شهر با استفاده از دستگاهMonitor Dust، غلظت ذرات معلق هوای کل (TSP)، ذرات معلق کم تر از ۱۰ میکرون (PM۱۰)، ذرات معلق کم تر از ۲/۵میکرون (PM۲.۵) و ذرات معلق کم تر از ۱ میکرون (PM۱) در ۲۰ شهریور اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که بیش ترین غلظت TSP ، PM۱۰ و PM۲.۵ مربوط به ایستگاه کلینیک باغبان (طوبی) بوده است که به ترتیب، برابر با (m۳g/µ) ۱۷۹، ۸۸ و ۵۵ بوده است. هم چنین، شاخص کیفیت هوای( AQI Quality Air: index ) شهر ساری در تاریخ ۲۰ شهریور، برابر با ۱۴۹ (ناسالم برای گروه های حساس) به دست آمد. استنتاج: وقوع پدیده طوفان شن و گرد و غبار در استان های شمالی کشور به ندرت اتفاق می افتد که براساس گزارش ها، منشا خارجی دارد و ناشی از وقوع این پدیده در صحرای قره قوم کشور ترکمنستان بوده است. لذا پایش مداوم شاخص کیفیت هوا و نصب و تجهیز ایستگاه های ثابت سنجش آلودگی هوا برای استان مازندران که یکی از مناطق پرتراکم و پرجمعیت کشور است، اهمیت بالایی دارد.

Air quality index, Dust storm, Mazandaran, Sari, شاخص کیفیت هوا, گرد و غبار, مازندران, ساری