Hossein Ghamari-Givi - University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
Afshin Fathi
Laleh Senobar

هدف: خشم و پرخاشگری از عوارض بیماری های مزمن، ازجمله سرطان، در کودکان بیمار به شمار می آید. هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی تلفیق دو فن تصویرسازی ذهنی و ماساژدرمانی بر میزان خشم کودکان مبتلا به سرطان است. روش بررسی: این مطالعه مداخله ای از نوع کارآزمایی بالینی بود و در کلینیک تخصصی ساختمان ارم وابسته به بیمارستان بوعلی اردبیل انجام شده است. تعداد ۳۰ کودک مبتلا به سرطان خون و لنفوم با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی، در دو گروه ۱۵نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات، از مقیاس ابراز خشم استیل و همکاران در دو مرحله قبل از کاربست تجربی و بعد از آن، استفاده شد. پس از ارائه آموزش های لازم به گروه آزمایش، درمانگر روش درمانی را بر هریک از بیماران گروه آزمایش به مدت سه هفته و در شش جلسه، یعنی هفته ای دو جلسه ۲۰دقیقه ای اعمال کرد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از روش آماری تحلیل پراکنش چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در گروه آزمایش، ازنظر میزان متغیرهای صفت خشم، ابراز خشم ، خشم درونی و کنترل خشم در قبل و بعد از مداخله، تفاوت آماری معناداری دیده می شود (۰/۰۰۱>P و ۰/۰۵>P)؛ به این معنی که در گروه آزمایش، میزان صفت خشم، ابراز خشم و خشم درونی کاهش و میزان کنترل خشم افزایش یافته بود؛ اما در گروه کنترل، میزان متغیرهای صفت خشم، ابراز خشم ، خشم درونی و کنترل خشم در قبل و بعد از مداخله، تفاوت آماری معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: ترکیب دو روش ماساژدرمانی و تصویرسازی ذهنی در جریان درمان کودکان مبتلا به سرطان می تواند موجب کاهش تمایل به پرخاشگری و احساس خشم شود. بنابراین، به منظور کاستن از عوارض روان شناختی سرطان و درمان های مختلف آن، آموزش این دو روش به مسئولان درمان توصیه می شود و استفاده از آن ها می تواند موثر واقع شود.

Mental imagination, Massage therapy, Angry, Childhood cancer, تصویرسازی ذهنی, خشم, سرطان کودکی, ماساژدرمانی