محمدامین زارعی درمیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معدن
مهدی موسوی نسب - استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان

هوا به وسیله بادبزن های فرعی درون لوله تهویه به جریان می افتد، بنابراین شناسائی انواع مختلف لوله تهویه و استفاده صحیح از آنها یکی از مهمترین مسائل تهویه فرعی است. لوله تهویه باید به نوعی ساخته شود که افت فشار در آن حداقل و در ضمن از موادی ساخته شود که غیرقابل سوختن باشد و شعله را منتقل نکند. معدن 1 مکانیزه پروده طبس، تنها معدن مکانیزه استخراج زغال سنگ در ایران می باشد. برای احداث شبکه معدن، ابتدا باید تونل های آماده سازی آن حفر شوند. یکی از مسائل مهم تونل های آماده سازی شبکه معدن و از آن جمله معدن 1 پروده، تهویه آن ضمن حفر است. زیرا به هنگام حفر، آلودگیهای مختلف و به ویژه گرد و غبار و گازهای حاصل از آتشباری(درصورت نیاز)، در جبهه کار تونل تجمع می یابد که باید به بیرون تونل هدایت شود. به منظور طراحی سیستم تهویه تونل های پیشروی، ابتدا باید شدت جریان هوای لازم به منظور رقیق کردن گاز زغال، گازهای حاصل از آتشباری، برطرف کردن گرد و غبار و تنفس افراد، محاسبه شده و بزرگترین آنها مبنای طراحی قرار گیرد. شدت جریان محاسبه شده برای جبهه کار تونل با سطح مقطع 15مترمربع برابر75/6مترمکعب در ثانیه محاسبه و به منظور اجرای طرح تهویه، سه نوع داکت برای طراحی پیشروی مقایسه شد که نتایج تجزیه واریانس نشان داد که قطر لوله در سایز 900 در سطح احتمال 5 درصد تاثیر معنی داری بر افت فشار استاتیکی داشته است. سرانجام برای به جریان انداختن هوای مورد نیاز، بادبزن های متفاوتی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که فن دهشی با شدت جریان 12 مترمکعب در ثانیه و فشار4/7 کیلو پاسکال برای سیستم تهویه تونل آماده سازی مناسب می باشد.

گاز زغال، داکت تهویه، تونل آماده سازی، پروده، فن دهشی