ندا خردپیر - استادیار، گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهک نقش جهان، پیشوا، تهران، ایران
فاطمه قندالی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرک نقش جهان، پیشوا، تهران، ایران
سیامک یوسفی سیاهکلرودی - دانشیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرک نقش جهان، پیشوا، تهران، ایران

چکیده شپش سر انسان Pediculus humanus capitis De Geer متعلق به حشرات راسته Phthiraptera با دگردیسی ناقص از آفات بهداشتی عمومی است که سالانه میلیون­ها انسان را در سراسر دنیا آلوده می­کند. مطالعه­ای درباره صفات مورفومتریک پنج جمعیت  این آفت در مناطق شهری جنوب شرق استان تهران انجام شد. نمونه شپش­ها از مدارس متوسطه دخترانه طی پاییز ۱۳۹۳ تا بهار ۱۳۹۴ جمع­آوری و در اتانول ۷۰ درصد نگهداری شدند. پانزده صفت مورفولوژیک برای افراد نر و ماده شپش از هر منطقه اندازه­گیری شد. داده­ها با آزمون واریانس یک­طرفه و مقایسه میانگین­ها با روش دانکن در سطح احتمال ۹۹ درصد مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد از نظر برخی صفات ریخت شناسی بین جمعیت شپش­های نر و ماده موجود در شهرهای جنوب شرق استان تهران اختلاف معنی دار وجود دارد، در عین حال می­توان این تفاوت­ها را ناشی از تنوع ژنتیکی بسیار زیاد در جمعیت های شپش سر دانست.

واژه های کلیدی: Pediculus humanus capitis de Geer, شپش بالغ, مورفومتریک