سمیرا جعفریان - دکتری، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران
محمدرضا بیواره - کارشناس، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، ایران
حجت الله جعفریان - دانشیار، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران

هرگونه تغییر در پارامترهای خونی و بیوشیمیایی سرم می تواند ناشی از تغییرات نامطلوب شرایط و یا فاکتورهای استرس زا در محیط زیست ماهی باشد. در مطالعه حاضر تاثیر غلظت های مختلف شوری بر پارامترهای خون شناسی و ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان در آب های با شوری ۵/۰ قسمت در هزار (آب شیرین)، ۰۲/۳ قسمت در هزار (آب لب­شور) و ۲۰/۱۸ قسمت در هزار (آب شور) در سه ایستگاه مختلف در استان گلستان بررسی شد. بچه ماهیان با میانگین وزنی ۸۰ گرم به مدت ۵ ماه با استفاده از جیره های تجاری مخصوص ماهی قزل آلا تغذیه شدند. در پایان دوره، نمونه برداری از خون ۶۰ عدد ماهی به ظاهر سالم با میانگین وزنی ۲۵۰ گرم از هر ایستگاه انجام شد. نمونه های سرم با کمک دستگاه سانتریفیوژ از سلول های خون جداسازی شد. پارامترهای مورد نظر با استفاده از روش های متداول آزمایشگاهی و اندیس های گلبولی با استفاده از فرمول های مربوطه اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده اختلاف معنی داری در تعداد گلبول­های سفید خون و ایمنوگلوبولین M بین هر سه گروه آزمایشی نشان داد (۰۵/۰p<). بیشترین تعداد گلبول­های سفید (۳۱۰±۱۴۳۰۰ عدد در میلی­متر مکعب) در خون ماهیان پرورشی با آب لب­شور و بالاترین میزان ایمنوگلوبولین M (۰۰۷/۰±۴۲۸/۰ گرم در لیتر) در خون ماهیان پرورشی با آب شور ثبت شد (۰۵/۰p<). تعداد گلبول های قرمز، درصد هماتوکریت، غلظت هموگلوبین، حجم متوسط گلبولی، متوسط هموگلوبین گلبولی و مسیر فرعی کمپلمان (C۳ و C۴) نیز در خون ماهیان پرورشی با آب لب­شور در مقایسه با همنوعان پرورشی آن­ها در آب­های شیرین و شور از کاهشی معنی­دار برخوردار بود (۰۵/۰p<)؛ اما اختلاف معنی داری در سطح این شاخص ها بین ماهیان پرورشی با آب های شیرین و شور مشاهده نشد (۰۵/۰p>). غلظت متوسط هموگلوبین گلبولی نیز بین تیمارهای مختلف آزمایشی فاقد اختلاف معنی داری بود (۰۵/۰p>). درمجموع نتایج مطالعه حاضر نشان داد که پرورش ماهی قزل آلا به عنوان یک گونه یوری­هالین در آب های با شوری  ۱۸~ قسمت در هزار به دلیل تمایل به بازگشت این شاخص ها به سطوح اندازه گیری شده آن­ها در آب شیرین از وضعیت مطلوب تری برخوردار بوده و این گونه در شوری مذکور کمتر تحت تاثیر عامل استرس قرار می­گیرد.

ایمنی, پارامترهای خون شناسی, شوری, قزل آلای رنگین کمان