امید طبیعی - مربی، گروه منابع طبیعی، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران
هادی پورباقر - دانشیار، گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
حامد رفیعی - استادیار، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

ارزش اقتصادی ماهیان با ارزش صید ورزشی مانند آزاد ماهی خزر (Salmo caspius, K. ۱۸۷۷)، بر اساس برآورد مقدار پولی که ماهی گیران برای صید ماهی تمایل به پرداخت دارند، تعیین می­شود. هدف از انجام این تحقیق برآورد تمایل به پرداخت ماهی گیران با قلاب برای حفاظت از گونه در خطر انقراض آزاد ماهی خزر، به­منظور تعیین ارزش حفاظتی این گونه منحصربه­فرد است. در راستای انجام این تحقیق، طی سال­های ۱۳۹۹-۱۳۹۷ تعداد ۴۴۴ نفر از ماهی گیران با قلاب به روش نمونه­گیری تصادفی انتخاب و مورد پرسش قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده­ها، پرسشنامه­ای محقق ساخته شامل؛ مشخصات جمعیت شناسی و سوالات ارزیابی تمایل به پرداخت ماهی گیران برای حمایت از آزاد ماهی دریای خزر بود. پس از جمع­آوری داده­ها، نتایج با استفاده از الگوی کیفی لوجیت و بهره­گیری از روش حداکثر راست نمایی، با کاربرد نرم­افزارهای SPSS نسخه ۲۱ و اقتصاد سنجی Eviews نسخه ۱۰، تجزیه و تحلیل شدند. یافته­های پژوهش نشان داد که، ۷۵% از افراد مورد مطالعه، تمایل به پرداخت مبلغی برای حمایت از این گونه در خطر انقراض دارند. ارزش حفاظتی ماهیانه و سالیانه گونه در خطر انقراض آزاد ماهی خزر، بر اساس متوسط تمایل به پرداخت محاسبه شده، به ترتیب معادل با ۲/۱۹۷۹ و ۴/۲۳۷۵ میلیون ریال برآورد شد که از جریمه صید غیرقانونی این گونه (۵/۱۲۰میلیون ریال) بسیار بیشتر است. بر اساس نتایج این پژوهش، متغیرهای تحصیلات، درآمد، اشتغال، عضویت در سازمان­های مردم نهاد زیست محیطی، شناخت گونه و میزان پیشنهاد از عوامل مثبت تاثیرگذار بر میزان تمایل به پرداخت برای حمایت از گونه در خطر انقراض آزاد ماهی خزر است.

ارزشگذاری مشروط, ارزش حفاظتی, گونه در خطر انقراض, ماهی گیران تفریحی, ماهی آزاد دریای خزر