حسن قهاری - دانشیار حشره شناسی، گروه گیاه پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، ایران
مجید نوائیان - استادیار جانورشناسی، گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، ایران
هادی استوان - استاد حشره شناسی، گروه گیاه پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز شیراز، ایران

تنوع زیستی و توسعه پایدار از اهداف مهم در حفاظت از محیط زیست می باشند که به منظور داشتن تنوع زیستی بالا، شناسایی و حفظ اکوسیستم ها و گونه های جانوری و گیاهی و نیز میکروارگانیسم های موجود در آن ضروری می باشد. سن های شکارگر (Heteroptera) جزو شکارگران مهم در اغلب اکوسیستم های زراعی می باشند که نقش مهمی در کنترل جمعیت آفات مختلف کشاورزی ایفا می نمایند. این حشرات مفید در چهار مقوله مختلف شامل تنوع گونه ای، درصد فراوانی نسبی و ساختار ترکیب گونه ای، شاخص شباهت زیستگاه و تغییرات جمعیت در مزارع چغندرقند کشور (استان های اصفهان، همدان، گلستان، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان غربی و خوزستان) طی سال های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ مورد مطالعه قرار گرفتند. در مجموع ۲۴ گونه سن شکارگر از پنج خانواده Anthocoridae (هشت گونه از دو جنس)، Geocoridae (سه گونه از یک جنس)، Miridae (سه گونه از یک جنس)، Nabidae (سه گونه از یک جنس) و Reduviidae (هفت گونه از هفت جنس) از مزارع چغندرقند کشور جمع آوری و شناسایی شدند. نتایج نشان داد از ۲۱۶ نمونه از سن های شکارگر جمع آوری شده از مزارع چغندرقند کشور گونه ها ی Orius albidipennis، O. laevigatus  و O. laticollis  به ترتیب با درصد فراوانی ۱/۱۱%، ۶/۱۰% و ۷/۹% دارای بیشترین فراوانی در بین ۲۳ گونه جمع آوری شده می باشند و به عنوان گونه های غالب معرفی می گردند. بالاترین میزان شباهت زیستگاه بین دو منطقه میان دوآب (استان آذربایجان غربی) و دزفول (استان خوزستان) (۱/۵۷%) مشاهده گردید. حداکثر انبوهی جمعیت سن های شکارگر با میانگین ۹۲/۳ در تیر ماه به دست آمد.

تغییرات جمعیت, تنوع گونه ای, چغندرقند, سن های شکارگر