مهدیه سرشار - کارشناس ارشد، گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
فرزانه میکائیلی منیع - دانشیار، گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

هدف اصلی تحقیق حاضر، مقایسه آگاهی واج شناختی زبان سوادآموزی در کودکان یک، دو و سه زبانه گستره سنی ۷ الی ۹ سال بود که از روش تحقیق علی- مقایسه ای مقطعی استفاده شد. جامعه آماری دانش آموزان ۷ تا ۹ ساله دبستان های دولتی پسرانه شهر تهران و ارومیه در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ بودند. نمونه با روش در دسترس و هدفمند، برای هر زبان ۴۰ نفر تعیین شد. داده ها با چک لیست آزمون آگاهی واج شناختی میکائیلی منیع (۱۳۸۴)، جمع آوری و با آزمون مانوا تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل نشان داد که بین کودکان یک زبانه، دو زبانه و سه زبانه به لحاظ تشخیص کلمات دارای ترکیب صدای نخست، تشخیص کلمات دارای طبقه بندی صدای انتهایی، تشخیص قافیه، تقطیع واجی، نامیدن و حذف واج آغازین، حذف واج میانی، نامیدن و حذف واج پایانی، ترکیب واجی درون واژه، ترکیب هجایی و نمره کل آگاهی واج شناختی تفاوت وجود دارد و کودکان سه و دو زبانه در تمام زمینه ها عملکرد بهتری نسبت به کودکان یک زبانه داشتند (۰۵/۰ P=). در نتیجه، افزایش زبان های آموزشی در کنار زبان مادری دانش آموزان، باعث تقویت آگاهی واج شناختی می شود.

آگاهی واج شناختی, زبان سوادآموزی, کودکان ۳ تا ۷ سال