سیما اقایی - دانشجوی دکتری، روان شناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی ، تهران، ایران
حمیدرضا حسن آبادی - دانشیار، گروه روان شناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی ، تهران، ایران
ولی اله فرزاد - دانشیار، گروه روان شناسی، دانشگاه خوارمی ، تهران، ایران
هادی کرامتی - استادیار گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

هدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی رویکرد تلفیقی به آموزش خودکارسازی حقایق ضرب در دانش آموزان با ناتوانی ریاضی بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک آزمودنی با چند خط پایه هم زمان انجام شد. تعداد پنج دانش آموز با ناتوانی ریاضی با استفاده از نسخه ایرانی مقیاس هوشی وکسلر - ویرایش پنجم، آزمون ریاضیات ایران کی مت و بر اساس ملاک های ورود و خروج از میان تعدادی از دانش آموز معرفی شده به مرکز اختلالات یادگیری انتخاب شدند. مداخله آموزشی شامل آموزش مفهومی حقایق و راهبردهای ضرب با استفاده از آموزش مستقیم و سه حالت بازنمایی دانش (عینی - نمادین - انتزاعی) و خودکارسازی حقایق آموخته شده با استفاده از روش تشخیص - تمرین - تصحیح در ۱۷ جلسه (به طور میانگین ۳۰ دقیقه ای) ارائه شد. داده ها با استفاده از یک آزمون خود کاری ریاضی جمع آوری و با استفاده از نرم افزار R به صورت دیداری و کمی تحلیل شدند. تحلیل های دیداری و شاخص های ناهمپوشانی و نیز اندازه های اثر به دست آمده (بیشترین ۸۹/۲ و کمترین ۴۵/۲) افزایش معنادار در عملکرد را برای هر پنج شرکت کننده نشان دادند. همچنین یافته ها پایداری خودکاری به دست آمده در مرحله نگه داری را نیز تایید کردند. به نظر میرسد یافته های این پژوهش می تواند رویکردی یکپارچه و موثر از آموزش شامل یادگیری مفهومی و یادگیری مبتنی بر حافظه را برای خودکارسازی حقایق ضرب در اختیار معلمان و درمانگران قرار دهد.

خودکارسازی حقایق ضرب, آموزش مستقیم, روش بازنمایی عینی - نمادین – انتزاعی, روش تشخیص - تمرین – تصحیح, روش پوشاندن - رونویسی – مقایسه