محمدجواد یزدانی ورزنه - دکتری روان شناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
حمیدرضا حسن آبادی - گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
پروین کدیور - گروه روان شناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
محمدحسین عبداللهی - گروه روان شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده هدف پژوهش حاضر شناسایی زیرگونه های شناختی ناتوانی ریاضی با استفاده از خوشه بندی مدل- مبنا در یک نمونه بالینی بود. شرکت­کنندگان پژوهش ۴۱ دانش آموز دارای ناتوانی ریاضی مشغول به تحصیل در پایه های سوم، چهارم و پنجم با میانگین سنی ۹۳/۹ سال و انحراف استاندارد سنی ۱۱/۱ (۳۳/۱۳ ماه) بودند که در مراکز درمان ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش به عنوان ناتوان در یادگیری ریاضی آموزش ویژه دریافت می کردند. شرکت کنندگان در دو جلسه به صورت انفرادی با استفاده از مجموعه ای از آزمونها و تکالیف شناختی حوزه - عام و حوزه-ویژه ی مداد-کاغذی و رایانه ای ارزیابی شدند. خوشه بندی داده ها به روش مدل- مبنا حاکی از وجود چهار خوشه مجزا از دانش آموزان بود که روایی آماری و تجربی آنها مورد تایید قرار گرفت: نقص دسترسی (۱/۳۱ درصد)، نقص دیداری- فضایی (۸/۲۶ درصد)، نقص سرعت پردازش و کنش های اجرایی (۸/۲۶ درصد)، نقص سیستم عددی تقریبی (ANS) (۲/۱۲ درصد). این یافته ها  دلالت هایی برای ارائه تعاریف ایجابی از ناتوانی ریاضی دارد و می تواند برای تدارک مداخله های متناسب با هر زیرگونه پژوهش های بعدی را برانگیزد.

پردازش عددی, زیرگونه های شناختی, شناخت حوزه - عام, کنش های اجرایی, ناتوانی یادگیری ریاضی